مصرف موسيقي رپ به مثابه خرده فرهنگ معارض (مورد مطالعه: دانش‌ آموزان دبيرستان هاي شهر همدان)

The Consumption of Rap Music as a Counterculture (Case Study: High School Students in Hamedan City)

مصرف موسيقي رپ در ميان نوجوانان و جوانان پديدۀ رايجي است؛ بخش قابل‌توجهي از اوقات فراغت آن‌ها را به خود اختصاص داده و جزء اصليِ برسازندۀ سبك زندگيِ خرده‌فرهنگي آن‌ها است. پژوهش حاضر مي‌كوشد شيوه‌هاي مصرفِ خرده‌فرهنگي اين پديده را در ميان دانش‌آموزان دبيرستان شهر همدان به‌شيوه‌اي كيفي مطالعه كند. نمونه‌ها به‌شيوه‌اي هدفمند انتخاب شده‌اند و با آن‌ها مصاحبۀ عميق نيمه‌ساخت‌يافته انجام شده است. تحليل مضموني داده‌هاي حاصل از مصاحبه‌ها بيانگر آن است كه شيوه‌هاي مصرفِ خرده‌ فرهنگي موسيقي رپ در ميان دانش‌آموزان دبيرستان را مي‌توان ذيل شش مضمون محوري دسته‌بندي كرد: ابراز عواطف و هيجان‌زدگي، برقراري ارتباط، بازنمايي خود، تفنن و سرگرمي، محدوديت‌گريزي و رؤياپردازي، و پس‌زدن ديگريِ بزرگ. سه مضمون اول دلالت بر آن دارند كه دانش‌آموزان اين ژانر موسيقايي را در خدمت دستيابي به نوعي رهايي ايجابي مصرف مي-كنند و مي‌كوشند به‌ميانجي مصرف اين موسيقي معناها و امكان‌هايي در زندگي شخصي و عمومي خود بيافرينند. اما سه مضمون دوم ناظر به نوعي رهايي سلبي هستند، يعني رهايي از قيود، الزام‌ها و موانعي كه فضاهاي نمادين موجود بر حيات روزمرۀ دانش-آموزان تحميل مي‌كند. مصرف موسيقي در اين‌جا دستمايه‌اي‌ست براي گريز و مقاومت و طفره‌روي. مي‌توان گفت كه مصرف موسيقي رپ در ميان دانش‌آموزان فعاليت روزمره‌اي است كه از ناهمگوني و شكاف بين جهان رويايي و جهان واقعي زندگي آن‌ها تغذيه مي‌كند.

The consumption of rap music among youth is a prevalent phenomenon. It is a main component of their leisure time and an important part of their subcultural lifestyle. This study attempts to investigate the way of subcultural consumption of rap music among high school students in Hamedan in a qualitative way. Subjects were selected using purposive sampling and were interviewed through in-depth semi-structured interviews. The thematic analysis shows that the subcultural consumption of rap music can be attributed to six main themes: Expression of emotions and excitement, communication, self-expression, entertainment, daydreaming and avoidance of limitations, and resistance to the Big Other. The first three themes imply that students consume this genre to find some kind of positive redemption and to try to create meanings and possibilities in their private and public lives. The second three themes, however, signify a kind of negative emancipation, that is, an emancipation from the restrictions and constraints that existing symbolic spaces impose on students’ everyday lives. Music consumption here is a means of avoiding rigid rituals and resisting restrictions. It can be concluded that the consumption of rap music is an everyday practice that results from a kind of gap between the ideal and the real lifeworld of students.