تغييرات مشخصات مورفولوژيكي گونه Astragalus brachyanus تحت تأثير عوامل‌‌‌‌‌ محيطي و مديريتي در مراتع كوهستاني راژان، اروميه

Changes of morphological traits of Astragalus brachyanus species under environmental and management factors in mountainous rangelands of Rajhan, Urmia

يكي از ملزومات اساسي به‌‌منظور محاسبه شاخص‌‌هاي تنوع‌‌ عملكردي، اندازه‌‌گيري صفات (مشخصات) گياهي است. از اين‌رو، پژوهش حاضر با هدف بررسي تغييرات مشخصات مورفولوژيكي گونه Astragalus brachyanus تحت تأثير عوامل محيطي و مديريتي، انجام شد. براي اندازه‌‌گيري صفات گياهي، در هر يك از مكان‌‌‌‌ها، سه ترانسكت 50 متري مستقر شد. بر روي هر يك از ترانسكت‌‌ها، پنج نقطه تصادفي، انتخاب و نزديك‌‌ترين پايه‌‌ گياهي به نقطه تصادفي، مشخص گرديد. در نهايت، تعداد 15 پايه در هر مكان، جهت اندازه‌‌گيري صفات گياهي مدنظر قرار گرفت. در هر مكان، سه نمونه مركب خاك نيز به‌‌منظور اندازه‌‌گيري پارامترهاي خاكي، برداشت شد. برخي عوامل محيطي و مديريتي نظير شيب، جهت، ارتفاع و شدت چراي مكان‌‌ها نيز يادداشت شد. با استفاده از روش تجزيه به مولفه‌‌هاي‌‌اصلي (PCA)، نسبت به كاهش داده‌ها اقدام گرديد. براي بررسي ارتباط پوشش گياهي با عوامل محيطي، با توجه به طول گراديان محاسبه‌شده، از روش آناليز افزونگي (RDA) به‌‌عنوان روش خطي، استفاده شد. نتايج نشان داد، ميانگين قطر تاج، قطر يقه، ارتفاع پايه، طول جست و وزن خشك بيوماس‌‌هوايي در مكان‌‌هاي پراكنش گونه A.brachyanus، با هم تفاوت معني‌‌دار دارند. با توجه به نمودار رسته‌‌بندي؛ طول جست، بيشتر تحت تأثير ارتفاع محيط؛ قطر يقه، تحت تأثير درصد سيلت خاك و وزن خشك بيوماس‌‌هوايي، تحت تأثير آزيموت اصلاح‌شده است. ارتفاع پايه‌‌ها، تحت تأثير درصد تخلخل و قطر تاج، تحت تأثير درصد شن قرار داشت. نتايج، مبين تاثير عوامل محيطي بر صفات مورفولوژيك گونه A.brachyanus است.

Measuring plant traits is one of the essential requirements for calculating functional diversity indices. Therefore, the present study aimed to investigate the changes of morphological characteristics of Astragalus brachyanus species under the influence of environmental and management factors. In order to measure plant traits, three transects of 50 m long were located in each location. On each transect, five random points were selected and the closest plant base to the random point was identified. Finally, 15 stands per plant were selected to measure plant traits. At each site, three composite soil samples were also taken to measure soil parameters. Some environmental and management factors such as slope, aspect, elevation and grazing intensity of locations were also noted. Data reduction was performed using Principal Component Analysis (PCA). Regarding the calculated gradient length, RDA was used as linear method to study the relationship between vegetation traits and environmental factors. The results showed that the mean traits of crown diameter, collar diameter, base height, branch length and biomass dry weight in A. brachyanus were significantly different among distribution sites. According to the ordination diagram, branch lenght is mostly influenced by the elevation; collar diameter, affected by soil silt percentage and dry weight of biomass is affected by modified azimuth aspect. The height of the stands was affected by the percentage of porosity and crown diameter is affected by the percentage of sand. The results indicate the influence of environmental factors on morphological traits of A. brachyanus.