كافي‌شاپ به‌مثابۀ مكان صلح‌محور (بازانديشي در نظام روابط معنايي كافي‌‌شاپ)

Coffee Shop as A Peace-oriented Place: Rethinking the System of Semantic Relationships Governing Coffee Shops

كافي‌شاپ كه عده‌اي آن را پديده‌اي پست‌مدرن و عده‌اي هم آن را در امتداد تكامل قهوه‌خانه‌ها در ايران دانسته‌اند، مكاني است كه با تعامل مناسب فضا و نظام معنايي موجود در آن، منجر به تصوري اجتماعي و به پاتوقي براي جوانان تبديل شده است. اين نوشتار با هدف بازانديشي، دربارۀ تجربۀ حضور جوانان در كافي‌شاپ و بازانديشي در نظام روابط معنايي كافي‌شاپ، به‌دنبال پاسخ به چرايي استقبال جوانان از كافي‌شاپ در شهر بجنورد است. الگوي مسلط بر پژوهش، تفسيرگرايي است كه سعي در شناسايي نظام روابط معنايي حاكم بر كافي‌شاپ، از خلال مصاحبه‌هاي نيمه‌ساخت‌يافته دارد. تجزيه‌و‌تحليل يافته‌هاي پژوهش با روش نظريۀ زمينه‌اي انجام شده است. با استخراج نتايج پژوهش در قالب مفاهيم اساسي (90 مفهوم)، مقوله‌هاي فرعي (22 مقوله)، مقوله‌هاي اصلي (7 مقوله) و كليۀ مقوله‌ها با يكديگر تركيب شده است. الگوي زمينه‌اي حضور جوانان ساكن بجنورد در كافي‌شاپ، طراحي و مصرف مكان در راستاي توليد زيست جهان انحصاري جوانان به‌عنوان پديده اصلي استخراج شد. رهايي از سلطۀ ساختاري، به‌عنوان شرايط علّي، گسترش انديشۀ جهاني‌شدن و هم‌آوايي با اسطوره‌ها، به‌عنوان شرايط مداخله‌اي، عامليت وابسته به مكان، به‌عنوان شرايط زمينه‌اي و مقولۀ زايش صلح در مكان، به‌عنوان پيامد مصرف مكان در راستاي توليد زيست جهان انحصاري جوانان از خلال راهبرد متمدنانه‌زيستن استخراج شد. كافي‌شاپ براي جوانان، مكان رهايي از خشونت‌هاي فرهنگي و مكان نمايش اختيار عامليت در برابر اجبارِ ساختار است. همچنين كافي‌شاپ براي آنان زيست‌ جهان صلح‌محوري است كه از خلال متمدنانه‌زيستن و با آرزوي جهاني‌زيستن از آن استفاده مي‌كنند تا فرهنگ صلح را تسري دهند. توجه به تغييرات در نظام روابط معنايي حاكم بر مكان‌هاي سوم همچون كافي‌شاپ‌ها از نگاه جوانان مي‌تواند زمينه‌ساز فهم بهتر ارتباط آنان با مكان و شناسايي نيازهاي مكاني - معنايي آنان شود.

Coffee shop, which is considered a post-modern phenomenon by some people and is a place that has created a social image via a proper interaction with its space and semantic system. It has occurred along with the evolution of coffee houses in Iran and become a Patogh (haunting place) for young people. This article aimed to reflect young people’s experiences in coffee shops and rethink their system of semantic relationships, besides seeking to answer why young people welcome coffee shops in Bojnord City. The research also tried to understand what semantic relationships had been produced and reproduced in coffee shops with an increasing popularity among young people in Bojnord. The conceptual framework of the study was set by emphasizing the concepts of Patogh, public sphere in Habermas's votes, place consumption in Henri Lefebvre's votes, Rey Oldenburg's third place, and place identity in Edward Ralph's votes so as to verify the coffee shop concept.