پيش بيني تكانشگري در نوجوانان براساس صفات شخصيت و مهارت هاي حل مسئله اجتماعي

Predicting Impulsiveness in Adolescents based on Personality Traits and Social Problem-Solving Skills

هدف: هدف پژوهش حاضر پيش بيني تكانشگري در نوجوانان بر اساس صفات شخصيت و مهارت هاي حل مساله اجتماعي بود. روش پژوهش: اين پژوهش توصيفي از نوع همبستگي و جامعه­ آماري پژوهش را دانش­آموزان دختر متوسطة اول و دوم مدارس منطقه 10 شهر تهران در سال 1398 به تعداد 600 نفر تشكيل دادند. حجم نمونه با استفاده از روش كوكران به مقدار 155 نفر به دست آمد. ابزار مورد استفاده در اين پژوهش پرسشنامه تكانشگري بارات (1959)، ويژگي هاي شخصيتي نئوكاستا و مك كري (1992) و مهارت هاي حل مساله اجتماعي دزوريلا و همكاران (2002) بودند. تجزيه و تحليل اطلاعات به ­دست آمده از اجراي پرسشنامه­ ها در دو بخش توصيفي و استنباطي ضريب همبستگي پيرسون، رگرسيون چندگانه انجام شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد مؤلفه ­هاي حل مسئله اجتماعي در مجموع 34/3 درصد از واريانس تكانشگري را در نوجوانان تبيين نموده است؛ همچنين از بين مؤلفه­ هاي حل­مسئله اجتماعي، جهت­ گيري مثبت نسبت به مسئله به صورت منفي و جهت گيري منفي و سبك تكانشي/ بي­دقتي آن به صورت مثبت و معنادار تكانشگري در نوجوانان را پيش­بيني مي­كند. همچنين با ورود صفات شخصيت در معادله پيش بيني و با كنترل اثر مؤلفه­ هاي حل­مسئله اجتماعي، مقدار واريانس تبيين شده تكانشگري 5/8 درصد افزايش يافته است. نتيجه‌گيري: يافته‌هاي اين پژوهش مشخص كرد كه از بين صفات شخصيت، روان رنجورخويي به صورت مثبت و برونگرايي و توافق پذيري به صورت منفي و معنادار تكانشگري را در نوجوانان پيش ­بيني مي ­كنند.

Aim: The present study aimed to predict impulsiveness in adolescents based on personality traits and social problem-solving skills. Method: The research was descriptive-correlational, and its statistical population consisted of 600 female students of the first and second secondary schools in district 10 of Tehran in 2019. The sample size was equal to 155 using Cochran's method. The research tools included Barratt Impulsiveness Scale (BIS) (1959), the personality traits questionnaire by McCrae & Costa (1992), and the social problem-solving skills questionnaire by D'Zurilla et al. (2002). Analysis of data obtained from the questionnaires was performed in descriptive and inferential phases of Pearson correlation coefficient, and Multiple regression. Results: Social problem-solving components explained a total of 34.3% of the variance of impulsiveness in adolescents. Among the components of social problem-solving, positive problem orientation (PPO), and negative problem orientation (NPO), and its impulsive/carelessness style positively and significantly predicted impulsiveness in adolescents. The inclusion of personality traits in the prediction equation and controlling the effects of social problem-solving components also increased the rate of explained variance of impulsiveness by 5.8%. Conclusion: Among the personality traits, neuroticism positively, extroversion and agreeableness negatively and significantly predicted impulsiveness in adolescents.