روش طـرح مفهـوم ربوبّيت در قـرآن (نمونه موردي: پنج سوره ابتداي نزول)

The Method of Introducing the Concept of Lordship in Quran (Case Study: The First Five Chapters Revealed)

قرآن كريم ارزنده ترين منبع اثرگذار بر همه ابعاد جامعه بشري است و با نظم و سبك ويژه خود، اولين مخاطبان خود را دچار تحولي ماندگار كرد. اين تحول معلول همبستگي محتوا و روش قرآن بود و با نزول تدريجي قرآن رابطه داشت و زبان آموزش قرآن، آموزشِ تربيت مدار تدريجي روشمند بود. امروزه با بي اعتنايي و غفلت از آن روش، باعث مجهول ماندن بسياري از مرادهاي خداي متعال در روش هاي تحول گشته ايم. براي كشف روش قرآن در تحول فرهنگي بايستي با اتباع از قرآن، اساس فهم خود را بر پايه ي همراهي با پديده نزول تدريجي قرآن گذاريم تا گام هاي منسجم تحول فردي و اجتماعي را در سير هدايتي و تربيتي سور و آيات شناسايي كنيم. اين مهم با دستيابي به جدول ترتيب نزول سور معتبر و سپس بازنگري در مفاهيم ديني به شكل نزولي صورت ميپذيرد. براي بيان نمونه اي از اين موضوع، روش طرح مفهوم ربوبيّت در پنج سوره ابتداي نزول (علق، قلم، مزمل، مدثر و حمد) بررسي و نتايج ذيل به دست آمد: برخلاف نظام اعتقادي موجود در مبحث توحيد، محوري ترين مساله در طرح ابتدايي مساله توحيد، توحيد ربوبيّت است كه ادله آن مطرح و كاربست هاي آن در زندگي پيامبر و مردم مطرح مي گردد و با ساختاري دقيق در زندگي مخاطبين مطرح ميگردد.

The Holy Quran, is one of the most valuable sources effective on all the aspects of human society, and with its special order and style it put its first audiences through a lasting change. This change was a result of the solidarity of the content and the method of Quran, and correlated to the gradual revelation of Quran. Also the language of the education of Quran, was a training based, gradual and systematic education. Today with disregard and negligence toward the mentioned method, many of God’s intentions in evolution methods are left unknown. To discover Quran’s method in cultural change, one must follow Quran and base their understanding on going along with the gradual revelation of Quran in order to identify the steps to individual and social change in the educational and directional course of chapters and verses. This would only be possible through accessing a valid table of the order of revelation of chapters and the revision of the religious concepts as they were revealed. For instance study of the method of introduction of the “lordship” concept in the first five chapters revealed (Surah Alaq, Muzammil, Mudathir and Hamd), would show that: unlike the existing belief system in the context of monotheism (Tawhid), the main issue in the initial introduction of monotheism, was the monotheism in lordship, which reasons is expressed and its application is presented in the life of prophet and people, and with a precise structure, is also presented in the life of the audience.