فراتحليل رابطه زيرساخت و مديريت دانش در كتابخانه‌ها

هدف: بررسي همه جانبه تحقيقات انجام‌شده در زمينه مديريت دانش و زيرساخت‌ها در كتابخانه و عرضه نتايج در قالب يك فراتحليل. هدف اصلي اين فراتحليل، تركيب و مقايسه نتايج پژوهش‌هاي انجام‌شده در زمينه زيرساخت و مديريت دانش در كتابخانه ‌با استفاده از روش‌هاي آماري فراتحليل، براي دستيابي به نتايج منسجم است.روش: پژوهش از نظر هدف، كاربردي است. داده‌ها به‌صورت كتابخانه‌اي گردآوري و با تكنيك فراتحليل بررسي شدند. جامعه پژوهش، 16 پژوهش (شش پايان‌نامه و ده مقاله) بود كه از لحاظ ملاك‌هاي درون‌سنجي پژوهش حاضر، انتخاب شد. ابزار گردآوري اطلاعات در اين پژوهش شامل مطالعات مرتبط به موضوع و فرم كدگذاري فراتحليل است. براي محاسبه ضرايب از نرم‌افزار جامع فراتحليل (CMA.2) استفاده شد.يافته‌ها: بر اساس نمودار قيفي و روش هم‌بستگي رتبه‌اي بگ و مزومدر در جامعه بررسي‌شده، سوگيري انتشار وجود ندارد. با توجه به مقدار شاخص Q براي 9 متغير و آماره I2 پژوهش‌ها همگن نيستند. متغير منابع انساني با اندازه اثر بزرگ و متغيرهاي هشت‌گانه ديگر شامل: متغير فناوري اطلاعات با مقدار اندازه اثر منفي كوچك، ؛ منابع انساني با مقدار اندازه اثر منفي و بزرگ، متغيرهاي فرهنگ، به كارگيري دانش، خلق دانش، تسهيم دانش با اندازه اثر مثبت و كوچك، فرايند سازماني با مقدار اندازه اثر مثبت و متوسط؛ بودجه با مقدار اندازه اثر مثبت و كوچك و ارزيابي دانش با مقدار اندازه اثر منفي و كوچك هستند پژوهش زادولي‌خواجه (1396) در متغير منابع انساني، به‌كارگيري دانش، خلق دانش، تسهيم دانش، فرايند سازماني و بودجه داراي بالاترين وزن در ميان جامعه پژوهش است.نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد متغيرهاي زيرساخت و فرايندهاي مديريت دانش در كتابخانه‌ها اثربخش نبوده است. و از لحاظ اندازه اثر آن‌ها كوچك است. بنابراين تقويت موارد پيش رو به دست اندركاران كتابخانه‌ها پيشنهاد مي‌شود: زيرساخت فناوري اطلاعات با تاكيد بر شبكه‌هاي اجتماعي و اشتراك دانش ضمني ميان كتابداران و كاربران كتابخانه‌ها؛ زيرساخت فرهنگ با توجه بر سرمايه‌گذاري در اشاعه فرهنگ و ارزش‌هاي سازماني مبتني بر تبادل دانش؛ تقويت زيرساخت منابع انساني با برگزاري دوره‌هاي ضمن خدمت و برنامه‌هاي آموزشي براي توانمندسازي كاركنان و كتابداران با هدف بهبود فرايندهاي مديريت دانش. از سوي ديگر، با توجه به اندازه اثر كوچك متغيرهاي فرايندهاي مديريت دانش به پژوهشگران پيشنهاد مي‌شود پژوهش‌هاي اثربخشي با حجم نمونه بيشتر و خطاي كمتر در زمينه فرايندهاي مديريت دانش در انواع كتابخانه‌ها انجام‌دهند.