سير تاريخي اشتغال زنان در بستر گفتمان‌هاي قبل و بعد از انقلاب اسلامي

كار و اشتغال به‌عنوان شالودۀ تأمين درآمد و مايحتاج روزمره و بستر بروز خلاقيت‌ها و توانمندي‌هاي انساني در طول تاريخ، فارغ از تأثيرات جنسيتي، سني و طبقاتي نبوده است. محدودۀ نفوذ اين متغيرهاي اجتماعي را گفتمان غالب بر هر دوره، طي فرايند تاريخي و درون بافت اجتماعي فرهنگي خاصي از طريق اعمال قدرت‌هاي موجود اجتماعي مشخص مي‌كند. پژوهش حاضر با انتخاب نظريه و روش تحليل گفتمان براساس خوانش لاكلا و موفه، جستاري در تاريخ اشتغال زنان و اثرات آن بر حيات فردي و اجتماعي زنان و خانواده ايراني است. مبناي اين تحليل، اسناد و داده‌هاي تاريخي دوره‌هاي مختلف ايران در مقاطع پيشامدرن، دورۀ اقتصاد امتيازي قاجاريه، پهلوي و انقلاب اسلامي است.نتايج تحليل نشان مي‌دهد در گفتمان انقلاب اسلامي با دال مركزي «تساوي و عدم تشابه حقوقي زن و مرد» نظامي معنايي از دال‌هاي عفاف و حجاب، تفكيك جنسيتي مشاغل و محل اشتغال و اولويت حضور زنان در خانواده شكل گرفته است. تأكيد بر محيط سالم و امن شغلي و ايفاي همزمان و دور از تنش نقش همسري و مادري در كنار نقش شغلي موجب تمايز و برتري اشتغال زنان در دورۀ پس از انقلاب با دورۀ پهلوي و دوره‌هاي قبل از آن بوده است.