شناسايي و تبيين آيات دعايي قرآن پيرامون طلب عفو و بخشش از ساحت پروردگار

Examining and Explaining the Verses of the Qur'anic Prayer about Seeking Forgiveness and Remission from God

عفو از مهم‌ترين مكارم اخلاقي است كه در قرآن به آن توجه و توصيه مكرر شده است. اين صفت پسنديده ابعاد گوناگون و پردامنه‌اي در قرآن و ادبيات ديني دارد. در قرآن در كنار آيات بسياري كه به عفو توصيه كرده، در شمار قابل‌توجهي از آيات درخواست و طلب عفو از پروردگار «در قالب دعا» مورد تأكيد قرار گرفته است. طبق آيات قرآن، هرگونه نوميدى از غفران خداوند مذموم است و انسان همواره به درخواست مغفرت از خداوند و تلاش براي رستگاري تشويق شده است. با توجه به اهميت دعا و طلب عفو در قرآن، اين پژوهش به‌طور مشخص مي‌كوشد آياتي را كه به اين مسئله در قالب دعا اشاره دارند بررسي معنايي و تفسيري كند؛ بنابراين پرسش اصلي پژوهش، ناظر بر اين مسئله اساسي است كه كدام يك از آيات قرآن به‌صورت دعايي به مفهوم عفو و بخشش اشاره دارند و در چه دسته‌بندي‌هاي معنايي قابل تقسيم و تفسير هستند؟ در پاسخ به اين پرسش‌ها مي‌توان آيات دعايي قرآن در خصوص طلب عفو را در چهار دسته معنايي دسته‌بندي كرد. در همه اين آيات، طلب عفو به‌عنوان مقدمه غفران و رحمت خداوند است و فوايد فردي و اجتماعي قابل‌توجهي بر آن مترتب شده است. روش اين پژوهش توصيفي- تفسيري و با تكيه بر داده‌هاي كتابخانه‌اي است.

Forgiveness is one of the most important moral virtues which holly Quran has a great attention to it. This virtue has good sides both in the religious literature and holly Quran itself. According to Holly Quran verses, hopelessness of god and its gifts are condemned and men are to always have faith and are encouraged to hope forgiveness from god for salvation. In science also they proved that prayers have good effects on the mind and body of the people which has a lot to think about. Though the main question of this thesis is about, which verses of Holly Quran are mentioning the forgiveness itself and in this verses are categorized in which section of meaningfulness? To answer these question we can say that, we can categorize the verses talking about forgiveness in to 4 main sections whether praying to others or to yourself. In all the verses about this, begging for forgiveness is the main concept in being forgiven by the god. The main way of this thesis is based on library and descriptive-interpretive data.