تخصيص منابع و هدف گذاري مبتني بر DEA با فرض دسترسي پذيري مديريتي: ارزيابي و بهينه سازي طرح كاهش انتشار گازهاي گلخانه اي در خطوط هوايي بين المللي

Resource allocation and target setting based on DEA with managerial disposability: evaluation and optimization the greenhouse gas emissions reduction in international airlines

در مسائل تخصيص منابع و هدف گذاري ديدگاه مديريتي برنامه ريز مركزي در تصميم‌گيري‌هاي مديريتي نقشي اساسي دارد، به خصوص هنگامي كه با خروجي هاي نامطلوب مانند انتشار گازهاي گلخانه‌اي مواجه مي­شويم. در اين شرايط واحدها بايد با همكاري يكديگر در جهت دستيابي به اهداف برنامه ريز مركزي گام بردارند. از آنجا كه در اكثر مدل هاي تخصيص منابع مبتني بر تحليل پوششي داده‌ها تلاش مديريتي و نوآوري تكنولوژيكي ناديده گرفته مي­شود، در اين مقاله رويكردي از تخصيص منابع و هدف گذاري مبتني بر تحليل پوششي داده‌ها ارائه مي شود كه در آن فرض دسترسي پذيري مديريتي انعكاس چشم انداز موفقيت مديريتي برنامه ريز مركزي و دور نماي نوآوري تكنولوژيكي در روند تخصيص منابع و تعيين هدف است. روش‌شناسي پژوهش: استفاده از فرض دسترسي پذيري مديريتي در اين مقاله راهكاري براي تخصيص منابع و هدف گذاري درست و قابل قبول به همراه بهبود عملكرد واحدها به طور هم زمان ارائه مي­دهد. براي تحليل روش ارائه شده در اين مقاله داده هاي 29 خط هواپيمايي بين­الملي مشهور كه نماينده صنعت هوانوردي جهاني مي باشند، انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفته است. يافته ها: يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي دهد در اين مدل واحدهاي تصميم گيرنده از دسترسي پذيري مديريتي در تنظيم تطبيق‌ها بر روي خروجي هاي نامطلوب بر اساس چشم انداز استراتژي‌هاي همكاري واحدها در راستاي بهبود عملكرد زيست محيطي خود استفاده مي‌كند. در اين رويكرد علاوه بر افزايش ورودي‌ها، ثابت ماندن مقدار خروجي‌هاي مطلوب، به خروجي‌هاي نامطلوب اجازه كاهش داده مي­شود. در واقع اين مدل تضمين مي‌كند كه واحدهاي تصميم گيرنده تطبيق شده بعد از تخصيص منابع و هدف گذاري، در دوره بعدي، از بهبود كارآيي برخوردار شوند و همچنين بهبود كارايي كل در نتايج بدست آمده توسط اين رويكرد، مشاهده مي­شود. اصالت/ارزش افزوده علمي: در اين مقاله با استفاده از فرض دسترسي پذيري مديريتي رويكرد جديدي از تخصيص منابع و هدف گذاري مبتني بر تحليل پوششي داده‌ها ارائه مي شود كه تأثير تلاش مديريتي و نوآوري فناوري را در مسئله تخصيص منابع و هدف گذاري در نظر مي­گيرد.

In resource allocation and target setting problems, a central planner decision making from a managerial point of view has a pivotal role, especially in presence of undesirable outputs such as greenhouse gas emissions. In these situations, firms have to incorporate to each other to achieve the goals of the central planner. The existing DEA-based resource allocation models have not considered the influence of managerial effort and technology innovation. In this study, we will use the managerial disposability assumption to reflect the central planner managerial achievement and technology novelty perspective in the process of resource allocation and target setting. Methodology: Using a managerial disposability assumption in this paper offers a solution to a correct and acceptable resource allocation and target setting along with improving the performance of units. To analyze the method presented in this paper, the data of 29 famous international airlines representing the global aviation industry have been selected and studied. Findings: The results of this study show that in this model, decision-making units use managerial disposability assumption in the regulation of undesirable outputs based on the perspective of cooperation strategies to improve their environmental performance. In addition, in this approach increasing the inputs, fixing the amount of the desirable outputs, reducing the amount of undesirable outputs will be allowed. This model ensures that the adjusted decision-making units in the next period, will improve their efficiency after resource allocation and target setting, as well as improving the overall efficiency is observed in the results obtained by this method. Originality/Value: The paper presents a new approach of resource allocation and target setting based on data envelopment analysis which considers the impact of managerial effort and technology innovation on resource allocation and target setting problems.