واكاوي مباني فقهي حمايت كيفري از حق امنيت شهروندان غيرمسلمان ذمي و مستأمن در سايه حكومت اسلامي

امنيت از موضوعات بسيار مهم و رايج حيات بشري از قرون گذشته تا به امروز بوده است كه درزمره حقوق شهروندي قرار مي‌گيرد و يكي از مهم‌ترين حقوق شهروندي در انديشه اسلامي، ‌تأمين و تضمين امنيت حيات فرد است. غيرمسلمانان ذمي و مستأمن با قرارداد ذمه يا امان، تحت حمايت حكومت اسلامي قرار مي‌گيرند و از حقوق شهروندي برخوردار مي‌شوند. در حقوق اسلامي از حيات شهروندان مسلمان با شناسايي قصاص قاتل به قتل عمد، حمايت كيفري به‌عمل‌آمده است. حال اين سؤال مطرح مي‌شود آيا شهرونداني كه مسلمان نيستند و براساس قرارداد ذمه يا امان تحت حمايت حاكميت اسلامي قرارگرفته‌اند، مي‌توانند از اين حمايت كيفري برخوردار شوند؟ پاسخ فقيهان به اين سؤال متفاوت است. مشهور فقيهان با لحاظ شرط تساوي در دين، قصاص قاتل مسلمان را برنمي‌تابند. درمقابل عده‌اي از فقيهان با استناد به اطلاقات ادله قرآني چون «النفس بالنفس» نظريه حمايت كيفري از حيات اهل ذمه و مستأمن با قصاص نفس مسلمان در قتل عمد را مي‌پذيرند. در اين نوشتار با خوانش مجدد ادله مربوط، نظريه اخير مورد تأكيد قرارگرفته است.