تبيين عوامل تسهيلگر رواني- اجتماعي در بازتواني ورزشكاران مصدوم: يك مطالعه كيفي

مصدوميت‌هاي ورزشي ازجمله بحران‌هاي شايعي است كه بر كيفيت زندگي ورزشكاران تأثير مهمي دارد. ورزشكاران واكنش رواني يكساني به آسيب‌ديدگي‌هاي ورزشي نشان نمي‌دهند و اين واكنش‌ها تحت تأثير عوامل متعددي است. اين پژوهش با هدف شناسايي عوامل تسهيلگر روانياجتماعي در بازتواني ورزشكاران مصدوم انجام گرفت. جامعه پژوهش را تمام ورزشكاران مصدوم ناشي از فعاليت هاي ورزشي در شهر تهران را در سال 1399 تشكيل مي داد. 17 مشاركت‌كننده با استفاده از نمونه‌گيري هدفمند با حداكثر تنوع انتخاب شدند. داده‌ها از طريق مصاحبه نيمه ساختاريافته جمع‌آوري و با استفاده از روش تحليل محتواي قراردادي تحليل شدند. پس از پياده‌سازي مصاحبه‌ها 200 كد اوليه استخراج شد، پس از مطالعه متن با مقايسه كدها طبقات شناسايي شدند. يافته‌هاي اين پژوهش نشان داد كه عوامل تسهيلگر روانياجتماعي در بازگشت به بازي شامل دو طبقه دريافت حمايت‌هاي رواني-اجتماعي ورگه‌هاي شخصيتي بودند. طبقه حمايت رواني اجتماعي مناسب داراي سه زير طبقه بود كه شامل حمايت خانواده، حمايت تيم و ارتباط با روانشناس بود. طبقه بعدي از عوامل تسهيلگر روانياجتماعي در بازگشت به بازي، رگه‌هاي شخصيتي بود كه شامل پنج طبقه خودكارامدي، پايداري، شفقت خود، پذيرش، مثبت نگري بود. نتايج اين پژوهش نشان داد كه تركيبي از عوامل شخصيتي، محيطي و اجتماعي مرتبط با روان مي‌تواند بر فرايند بازگشت به بازي اثر تسهيلي داشته باشد. شناخت اين عوامل كه متناسب با زمينه اجتماعي و تجربه واقعي ورزشكاران به‌دست‌آمده است، مي‌تواند به مربيان، روانشناسان ورزشي و طراحي بسته‌هاي بازتواني رواني-اجتماعي براي افراد مذكور كاربرد مهمي داشته باشد، يعني از طريق تقويت عوامل تسهيلگر به فرايند بازتواني و بهبودي كمك كرد.