بررسي و مقايسه جايگاه قوه‌‌قهريه و غيرممكن‌‌شدن قرارداد در قراردادهاي نفتي ايران

اثر دو نهاد حقوقي قوه قهريه و غيرممكن (عقيم) شدن قرارداد تقريبا شبيه هم بوده و آن هم عدم امكان اجراي تعهد يا قرارداد مي‌‌باشد. در عين حال، اين دو نظريه با اين كه در عمل، بسيار شبيه به هم بوده، اما داراي تفاوت‌هايي نيز مي‌باشند كه موجب تمايز اين نظريات از يكديگر مي‌گردند. در ابتدا اين سوال مطرح بود كه ماهيت دو نهاد قوه قهريه و غيرممكن شدن قرارداد در ايران چيست؟ و جايگاه آن‌‌ها در قراردادها و نظام حقوق نفت و گاز ايران چگونه است؟ با گردآوري مطالب به روش كتابخانه‌اي و استفاده از روش تحقيق تحليلي و توصيفي، اين نتيجه حاصل شد كه اين دو نهاد علي‌‌رغم اينكه داراي شباهت هايي هستند، اما نمي توان آنها را يكي دانست و در قراردادهاي بيع متقابل ايران پيمانكاري كه متوسل به قوه قهريه شده براي دريافت هزينه‌هاي خود بايد تا زمان بهره‌برداري از ميدان صبر نمايد. قراردادهاي جديد نفتي ايران نيز در خصوص قوه قهريه شيوه قراردادهاي بيع متقابل را در پيش‌گرفته‌اند فقط با اين استثناء كه تحريم‌هاي بين‌المللي جزء مصاديق آن نمي‌باشد. طبقه بندي JEL: K12،H84،K00. كليدواژه‌ها: قرارداد نفتي، قوه قهريه، غيرممكن شدن،تحريم، بيع متقابل.