وابستگي به نفت، كيفيت نهادي و رشد اقتصادي: رويكرد خودرگرسيون برداري پانلي

منابع اساس رشد اقتصادي است. با توسعه سريع اقتصادي و رشد جمعيت، رشد اقتصادي در جهان با محدوديت منابع روبرو است. در كشورهايي كه در مسير سريع توسعه اقتصادي قرار دارند، هماهنگي منابع و اقتصاد به موضوع اصلي دولت ها در دستيابي به اهداف توسعه استراتژيك تبديل شده است. توسعه پايدار اقتصاد كشورها به منابع و محيط زيست امن نياز دارد. امروزه رشد اقتصادي با محدوديت‌هاي جدي در منابع و محيط زيست روبرو است كه مرحله اي اجتناب ناپذير در فرايند صنعتي شدن است. هدف از اين مطالعه بررسي تاثير وابستگي به نفت و كيفيت نهادي بر رشد اقتصادي با رويكرد خودرگرسيون برداري پانلي(PANEL VAR) مي‌باشد. در اين راستا چهارده كشور توسعه يافته و ده كشور درحال توسعه براي دوره زماني 20191995 بررسي شده‌اند. نتايج تحقيق با توابع واكنش، حاكي از آن است كه شوك وارده از سمت شاخص كيفيت نهادي بر رشد اقتصادي در كشورهاي در حال توسعه در دوره‌هاي ابتدايي منفي و سپس مثبت مي شود، ولي اين شوك دركشورهاي توسعه يافته در كل دوره مثبت مي باشد. همچنين شوك اجاره نفتي در كشورهاي در حال توسعه بررشد اقتصادي در ابتدا مثبت و با رسيدن به آخرين دوره ها اين روند منفي مي شود، ولي اين شوك در كشورهاي توسعه يافته تنها دوره‌هاي اول تاثير مثبت داشته و در ساير دوره ها اثرگذاري منفي دارد. در نهايت شوك سهم نفتي در كشورهاي در حال توسعه ابتدا مثبت و پس از آن منفي مي شود، در حالي كه اين شوك در كشورهاي توسعه يافته ابتدا و انتهاي دوره اثرگذاري مثبت، ولي درميان دوره اثرگذاري منفي بر رشد اقتصادي دارد. طبقه‌بندي JEL: C33,O13,Q38 كليدواژه: كيفيت نهادي، رشد اقتصادي، وابستگي نفتي، رانت نفتي؛ خودرگرسيون برداري پانلي