تحليل فقهي هك كردن سامانه‌هاي اطلاعاتي

از مباحث مهم در حوزه فناوري اطلاعات، هك كردن سامانه‌هاي اطلاعاتي، يعني يافتن نقاط ضعف امنيتي يك سيستم به‌منظور نفوذ و دسترسي به اطلاعات آن است كه با انگيزه‌هاي مختلفي، همچون دفاع از امنيت، كنجكاوي و سود شخصي انجام مي‌شود. با ملاحظه همين جهت است كه هكرها به گونه‌هاي مختلفي، همچون كلاه‌سفيد، كلاه خاكستري و كلاه‌سياه طبقه‌بندي مي‌شوند. هدف از انجام اين پژوهش كه به روش تحليلي توصيفي و به استناد منابع كتابخانه‌اي انجام شده، بررسي مشروعيت هك ازنظر فقه اسلامي است. يافته‌هاي پژوهش حاضر نشان مي‌دهد كه هك كردن با توجه به نيت و عملكرد هكرها حكم فقهي يكساني ندارد. عملكرد هكرهاي كلاه‌سفيد مشروع، عملكرد هكرهاي كلاه‌سياه امري نامشروع و عملكرد هكرهاي كلاه خاكستري نيز بسته به مورد مي‌تواند مشروع يا نامشروع باشد. مهم‌ترين مؤلفه در تحليل مشروعيت هك، «مصلحت اهم» و مهم‌ترين مؤلفه در عدم مشروعيت آن، «عدم جواز تعدي به حقوق ديگران» است. از اين‌ رو، گرچه هك كردن از نظر حكم اولي حرام است؛ اما اگر براي رسيدن به مصلحت مهم‌تر، راهي جز هك كردن سامانه‌هاي اطلاعاتي وجود نداشته باشد، اين عمل از نظر حكم ثانوي جايز است.