كليدواژه :
افشاگري , گزارش‌دهي , مبارزه با جرم و فساد , شفافيت
چكيده فارسي :
يافتن راهكار براي مقابله و پيشگيري از فساد اداري و جرايمي كه در سازمان ها و نهادهاي دولتي و عمومي رخ مي دهد و به نحوي منافع عامه را مورد آسيب قرار مي دهد همواره مورد اهتمام نظام هاي مختلف حقوقي بوده است. فساد در دولت، به اندازه خود دولت قدمت دارد و معضلي جدي است و اهميت مقابله با آن كمتر از حفظ امنيت و بقاي حكومت نيست. امروزه «افشاگري» به عنوان يكي از راهكارهاي پيشگيري و مبارزه با فساد اداري و جرايم در دولت و سازمان ها و نهادهاي عمومي به شمار مي رود. اگرچه استفاده وسيع از افشاگري در قالب ايجاد انگيزه و حمايت از افشاگران راهكار قطعي از ميان برداشتن فساد نيست، اما يكي از ابزارهاي توسعه، بهبود حاكميت و ايجاد دولت ها و سازمان هاي داراي سلامت اخلاقي و حقوقي است. به همين دليل، كاركردهاي افشاگري براي مبارزه با فساد و پيشگيري از آن بيش از هر زمان ديگري در كانون توجه قرار دارد. اگرچه برخي، افشاگري را نوعي خبرچيني و جاسوسي تلقي مي نمايند، اين عمل، در بسياري از كشورها ناشي از شهامت، تعهد و پايبندي به اخلاق قلمداد شده و از افشاگران با عنوان قهرمانان آشكارسازي فساد و تقلب ياد مي شود و براي حمايت از آنان قوانيني تصويب گرديده است. دمكراسي هاي قوي، از خدمات افشاگران قوي بهره مند شده و البته آنان نيز پاداش مي گيرند. افشاگران، مهم ترين عامل پيشگيري از منجر شدن اشتباهات بالقوه خطرناك به فاجعه تلقي مي گردند. حتي معروف و موفق ترين افشاگران، همگي مسيري بسيار سخت، طولاني و پرمخاطره را پشت سر گذاشته و با واكنش هاي بسيار شديدي مواجه شده اند. به رغم تاكيد روزافزون بر افشاگري و تلاش در راستاي ارايه حمايت قانوني از افشاگران، تحقق اين پديده، همچنان با موانع عديده اي روبه روست. توجه به اين موانع و تحليل آن ها مي تواند مبنايي براي تدوين قوانين و ارايه حمايت هاي كيفري كارآمد در راستاي تسهيل افشاگري باشد. البته توجه به مرزهاي آزادي اطلاعات و بيان، حريم خصوصي اطلاعات، شفافيت و افشاگري و نيز استفاده از تجربيات ساير نظام هاي حقوقي و نيز منابع حقوق ايران، از نكات كليدي فرايند مذكور مي باشند. مقاله حاضر، به بررسي پديده افشاگري و رويكرد حمايتي از افشاگران به عنوان راهكاري براي پيشگيري از فساد اداري و جرم در سازمان اختصاص دارد.
چكيده لاتين :
Corruption in the government is as old as the government itself and is a serious problem, and dealing with it is no less important than maintaining the security and survival of the government. Today, disclosure is considered as one of the ways to prevent and fight corruption and crimes in the government and in public organizations and institutions. Although the widespread use of disclosure in the form of motivating and supporting whistleblowers is not a definitive way to eradicate corruption, it is one of the tools of development, improving governance, and creating governments and organizations with moral and legal health. For this reason, the functions of disclosure in combating and preventing corruption are in the spotlight more than ever. Although some consider disclosure to be a form of espionage and espionage, in many countries this practice is seen as a result of courage, commitment and adherence to morality. Is. Exposers are considered to be the most important factor in preventing potentially dangerous mistakes from leading to disaster. But even the most famous and successful whistleblowers have all gone through a very difficult, long and risky path and have faced very strong reactions. Despite the growing emphasis on disclosure and efforts to provide legal protection to whistleblowers, the realization of this phenomenon still faces many obstacles. Paying attention to these barriers and analyzing them can be the basis for drafting laws and providing effective criminal protection to facilitate disclosure. Of course, paying attention to the boundaries of freedom of information and expression, information privacy, transparency and disclosure, as well as using the experiences of other legal systems as well as Iranian law sources, are key points of this process.
