برآورد هدر رفت خاك ناشي از فرسايش آبي حوضه آبريز جزلاچاي با استفاده از سه مدل FSM، Fargas،BLM

شناسايي مناطق مستعد فرسايش و توليد رسوب در زيرحوضه ‌هاي داخلي ايران ـ كه به از بين رفتن هزاران تن خاك حاصلخيز در هر سال منجر مي ‌شود ـ امري ضروري است. در اين تحقيق با استفاده از سه مدل BLM، Fargas و FSM، ميزان فرسايش حوضه آبريز جزلاچاي، يكي از زير شاخه‌ هاي قزل اوزن در شهرستان طارم (زنجان)، برآورد و پهنه ‌بندي شد. براي اين منظور از نقشه‌ هاي زمين ‌شناسي 100000/1 زنجان و توپوگرافي 50000/1 تهم، (30*30) DEM و جداول امتيازدهي شده مربوط به هر يك از مدل‌ ها با توجه به شاخص ‌هاي مختلف و بازديدهاي ميداني استفاده شد. نتايج حاصل از بررسي مدل Fargas نشان داد كه بيشترين وسعت حوضه يعني 82 درصد آن فرسايش شديد، 13 درصد فرسايش زياد و 5 درصد فرسايش بسيار شديد داشت. بررسي مدل BLM نيز براساس سه واحد توپوگرافي (كوهستان، كوهپايه و دشت) انجام شد و نتايج حاصل از آن، بيانگر وسعت فرسايش متوسط در واحد دشت و فرسايش زياد در واحدهاي كوهستان و كوهپايه بود. براساس مدل FSM، ميزان فرسايش ‌پذيري حوضه برابر با 08/699 تن در كيلومتر مربع در سال در حوضه آبريز جزلاچاي است. با توجه به بازديدهاي ميداني و نتايج به دست آمده، مدل BLM نتايج بهتري را براي بررسي فرسايش در حوضه آبريز جزلاچاي ارائه مي ‌دهد.