تحليل اكتشافي عوامل انگيزه‌هاي كششي و رانشي كارآفرينان صنايع دستي روستايي خراسان جنوبي با رويكرد پديدارشناسي

يكي از مهمترين زمينه‌هايي كه مي‌تواند موجبات رسيدن به توسعه روستايي را فراهم آورد كارآفريني روستايي و توسعه آن در سطح اين جوامع مي‌باشد. اما توسعۀ كارآفريني مستلزم توجه به انگيزه‌هاي افرادي است كه تصميم به كارآفريني مي‌گيرند. بي‌شك انتخاب مسير كارآفريني و به دنبال آن خطر كردن و رويارويي با انواع موانع و مشكلات نياز به انگيزه‌ها و محرك‌هاي قوي دارد. مطالعه حاضر با هدف شناسايي عوامل انگيزه‌هاي كششي و رانشي درك‌شده توسط كارآفرينان صنايع دستي روستايي انجام گرديد. جامعۀ آماري پژوهش حاضر را كارآفرينان روستايي در بخش صنايع دستي استان خراسان جنوبي تشكيل مي‌دهد كه با استفاده از روش نمونه‌گيري گلوله برفي 22 نفر به صورت هدفمند انتخاب شده و داده‌هاي مورد نياز از طريق مصاحبۀ انفرادي نيمه‌ساختارمند و در محدودۀ زماني 20/8/96 تا 2/4/97 از آنان جمع‌آوري گرديده است. در نتيجه تجزيه و تحليل يافته ها با استفاده از روش كلايزي، هفت تم اصلي شاملِ مشكلات اشتغال، موانع اجتماعي، بهره‌وري نامطلوب منابع به عنوان انگيزه‌هاي رانشي و انگيزه‌هاي اجتماعي، دستيابي به رشد اقتصادي، تسهيلگر اشتغال و ويژگي‌هاي فردي‌روانشناختي به عنوان انگيزه‌هاي كششي شناسايي شدند. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد كه كارآفرينان بومي به دليل داشتن فاكتور مهم علاقه به زادگاه و فرهنگ خود و جلوگيري از منسوخ شدن صنايع دستي منطقه، علي‌رغم وجود امكانات محدود در روستا و رويارويي با مشكلات متعدد از انگيزۀ بالايي براي انجام فعاليت‌هاي كارآفرينانۀ برخوردار مي‌باشند، لذا پيشنهاد مي‌گردد كه مسئولان با توجه ويژه به كارآفريني صنايع دستي در نواحي روستايي از طريق تسهيل شروع كسب و كار و اعطاي تسهيلات ويژۀ فعالان اين بخش از اشتغال مولّد آنها و حفظ هنر و فرهنگ در اين مناطق حمايت بيشتري نمايند.