مقايسه ي تزريق يك و دو مرحله اي sGnRH + دامپريدون (اواپريم) به همراه تزريق عصاره هيپوفيز بر تخم ريزي و شاخص هاي كيفيت تكثير مولدين ماده پرورشي و وحشي كپور معمولي (Cyprinus carpio)

هر ساله تعدادي بچه ماهي كپور معمولي، Cyprinus carpio به منظور بازسازي ذخاير درياي خزر به رودخانه هاي شمال ايران رهاسازي مي شود. انجام هورمون تراپي براي تكثير مصنوعي اين ماهي امري اجتناب ناپذير است و با وجود تفاوت هاي موجود بين كپور معمولي وحشي و پرورشي، از دستورالعمل يكسان براي القاي رسيدگي جنسي آن ها در مركز شهيد رجائي ساري استفاده مي شود. بنابراين در اين تحقيق به منظور مقايسه بازده هورمونتراپي در كپورماهيان وحشي و پرورشي، تعداد 12 قطعه مولد ماده صيد شده از درياي خزر و 15 قطعه مولد ماده پرورشي، هر يك در 3 تيمار آزمايشي بر اساس روش كاربردي مركز شهيد رجائي ساري به شرح زير مورد تزريق قرار گرفتند. تزريق دو مرحله اي عصاره هيپوفيز كپور معمولي به ميزان 5/4 ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن (شاهد)، و تزريق يك و دو مرحله اي sGnRH + دامپريدون (اواپريم) به ميزان 4/0 ميلي ليتر به ازاي هر كيلو گرم وزن به عنوان تيمارهاي دوم و سوم آزمايش. تمام 27 مولد ماده وحشي و پرورشي به هورمون تراپي پاسخ دادند. وزن تخمك استحصالي و هم آوري كاري در مولدين پرورشي و تعداد تخمك در گرم و هم آوري نسبي در مولدين وحشي به طور معني داري بيشتر بود (05/0 P). درصدهاي لقاح، چشم زدگي و تفريخ در تيمارهاي اواپريم هم در مولدين پرورشي (12/1±20/93، 46/0±36/94، 93/1±87/91) و هم در مولدين وحشي (42/1±51/95، 01/0±90/94، 15/0±43/92) به طور معني داري بيشتر از تيمار هيپوفيز بود (05/0 P). همبستگي مثبت بين وزن مولدين، وزن تخمك استحصالي و هم آوري كاري با يكديگر در هر دو گروه مولدين مشاهده شد. اگر چه هر سه پارامتر عنوان شده با تعداد تخمك در گرم و وزن مولدين و وزن تخمك استحصالي با هم آوري نسبي در هر دو گروه مولدين همبستگي منفي داشتند. همچنين درصدهاي لقاح، چشم زدگي و تفريخ همبستگي مثبت بسيار معني داري را با يكديگر نشان دادند (01/0 P). در بررسي روابط بين متغيرها توسط رگرسيون گام به گام ارتباط معني داري بين درصد هاي لقاح، چشم زدگي و تفريخ با وزن مولد و وزن تخمك استحصالي مشاهده نشد، اما در هر دو گروه از مولدين كيفيت تخمك ها داراي رابطه مثبت و معني دار به ويژه با تزريق يك مرحله اي اواپريم در مقايسه با غده هيپوفيز بودند. بنابراين تزريق يك مرحله اي اواپريم براي هر دو كپور معمولي پرورشي و وحشي مناسب تر است. اگرچه در مولدين وحشي به دليل وزن كمتر آنها، وزن تخمك استحصالي و هم-آوري كاري كمتر از مولدين پرورشي بود اما درصد تفريخ در مولدين وحشي با ضريب 18/2 بيشتر از مولدين پرورشي بود.