عنوان مقاله :
محيط زمينساختي و پتروژنز سنگهاي آذرين منطقه تشوير، كوههاي طارم، شمال باختر ايران
پديد آورندگان :
جمال اميدي ، رضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد لاهيجان - گروه زمينشناسي , حكيمي آسيابر ، سعيد دانشگاه آزاد اسلامي واحد لاهيجان - گروه زمينشناسي , حق نظر ، شهروز دانشگاه آزاد اسلامي واحد لاهيجان - گروه زمينشناسي , وثوقي عابديني ، منصور دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - گروه زمينشناسي
كليدواژه :
محيط زمينساختي , كمان ماگمايي , ريفت , كوههاي طارم , البرز
چكيده فارسي :
كوههاي طارم در منتهياليه جنوب باختر رشتهكوه البرز با جهت تقريبي شمالباختري جنوبخاوري قراردارند. منطقه تشوير قسمتي از حاشيه شمالي كوههاي طارم و در 90 كيلومتري شمال خاور زنجان ميباشد. بيشتر سنگهاي آذرين اين محدوده شامل بازالت، بازالت آندزيتي و ميانلايههايي از توف است. غنيشدگي عناصر LIL همراه با بيهنجاري مثبت Ce, P و Sm و تهيشدگي عناصر Nb, Ta, Zr, Hf و Th ، و همچنين نسبتهاي K2O/Na2O و Ba/Rb در نمونههاي سنگي گستره تشوير، گوياي آلودگي ماگما با پوسته زيرين است. وجود شواهد آلودگي پوستهاي و نسبت مقاديرNb/Y و Zr/Y در نمونهها، حكايت از آن دارد كه منشأ اوليه بازالتهاي منطقه تشوير، به منابع پلوم تعلق دارد. ماهيت قليايي، شوشونيتي، پرآلوميني و محتواي كم تيتانيم سنگهاي محدوده تشوير به همراه غني بودن آنها از عناصر كمياب REE (همانند Ba, Rb و Sr)، منشأ و ژرفاي ماگما، نشاندهنده تعلق آنها به محيط ريفتي است. در اين پژوهش افزون بر تعيين ويژگي هاي سنگ هاي آذرين گستره تشوير، نتايج پژوهشهاي پيشين متعدد انجام شده در موقعيت هاي مكاني كوههاي طارم بر روي نقشه مشخص و جايگاه زمينساختي گستره طارم به دو زير محدوده موازي داراي فوران هاي تيپ كمان ماگمايي و مناطق ريفتي تقسيم شده است كه گسترش اين محدوده ريفتي پيش از تبديل به يك حوضه پشتكماني متوقف شدهاست.