بررسي مفهوم تعهد سازماني از منظر نهج البلاغه (با تمركز بر نامه‌هاي اميرالمؤمنين‌‌ عليه السلام)

تعهد سازماني يك نگرش مهم شغلي و سازماني است كه در طول سال‌هاي گذشته مورد علاقة بسياري از محققان رشته‌هاي رفتار سازماني و روان‌شناسي بوده است. پژوهش حاضر با تأكيد بر نامه‌هاي اميرالمؤمنين عليه السلام با روش تحليل مضمون در‌ پي بررسي مفهوم تعهد سازماني از نگاه مديريت اسلامي و مقايسة آن با ديدگاه غربي است. بر اساس يافته‌هاي پژوهش مي‌توان به دو نوع تعهد سازماني اشاره كرد كه عبارت‌اند از: تعهد سازماني ممدوح و تعهد سازماني مذموم. با كاوش در نامه‌هاي حضرت علي عليه السلام سه بعد از تعهد سازماني ممدوح كه در ادبيات غرب نيز وجود دارد (تعهد هنجاري، دروني و تبعيت) و يك بعد از تعهد سازماني مذموم (متابعت منهي) كشف شد. در مرحلة بعد به بررسي انواع تعهد سازماني در نامه‌هاي حضرت پرداخته شد و پنج نوع تعهد سازماني موجود در ادبيات مديريت در نامه‌هاي نهج‌البلاغه استخراج شد، كه عبارت‌اند از: تعهد به ارباب رجوع، تعهد به سازمان، تعهد به وظيفه، تعهد به گروه‌هاي كاري و گروه، و تعهد به خود. در آخر نيز راهكارهايي براي ايجاد و تقويت تعهد كاركنان و مديران از منظر نهج‌البلاغه مطرح شد كه عبارت‌اند از: عدالت و انصاف، ارزيابي و شايسته‌گزيني، مشاركت و مشورت.