بررسي اثر نوع بستر و شرايط كشت بر توليد اسيدهاي فنلي در چند جمعيت كاهوي موجدار (Lactuca undulata Ledeb )

Impact of planting bed and culture conditions on phenolic acid production in some Lactuca undulate Ledeb populations

كاهوي موجدار (Lactuca undulata Ledeb) گياهي يكساله از تيره كاسني است. يكي از مهمترين تركيب سازنده اين گياه شيكوريك اسيد است. هدف از اين پژوهش بررسي اثر نوع بستر و شرايط كشت بر مقدار شيكوريك اسيد در جمعيتهاي مختلف گياه كاهوي موجدار است. به اين منظور بذرهاي جمع‌آوري شده از مناطق (چشمه‌علي، قم، ميرزابايلو، بيارجمند و فيروزكوه)، در گلدان و در دو نوع بستر خاك مزرعه و خاك جمعآوري‌شده از رويشگاه طبيعي كشت شده و در دو شرايط فضاي باز و اتاقك رشد نگهداري شدند. گروهي از گياهان نيز در كرتهايي 1×2 متر در مزرعه كشت شدند. اين طرح در قالب بلوك‌هاي كاملاً تصادفي انجام شد. نتايج حاصل نشان داد كه بيشترين ميزان رشد در نمونه‌هاي ميرزابايلو كه در اتاقك رشد كشت يافته بودند، مشاهده شد. از طرفي ديگر جمعيتهاي چشمه‌علي، ميرزابايلو و فيروزكوه با تاخير يك‌ماهه نسبت به جمعيتهاي قم و بيارجمند وارد فاز زايشي شدند. در جمعيت‌هاي مورد بررسي، مقدار شيكوريك اسيد در گياهاني كه در گلدان و در فضاي باز رشد يافته بودند، بيشتر از نمونه‌هايي بوده كه در مزرعه و يا اتاقك كشت رشد يافته‌ بودند. بالاترين مقدار شيكوريك اسيد (1/24 ميلي‌گرم برگرم وزن خشك) در جمعيت فيروزكوه كشت شده در گلدان حاوي خاك منطقه مشاهده شد. بيشترين مقدار كلروژنيك اسيد (0/98 ميليگرم بر گرم وزن خشك) و كافئيك اسيد (0/50 ميليگرم بر گرم وزن خشك) نيز در جمعيت چشمه‌علي كشت شده در گلدان حاوي خاك رويشگاه طبيعي مشاهده شد. نتايج حاضر نشان مي‌دهد كه در بين جمعيتهاي مورد بررسي تنوع فيتوشيميايي بالايي وجود دارد.

Lactuca undulata Ledeb. belongs to the family of Asteraceae. The present study aimed to investigate the impact of planting bed and conditions culture on cichoric acid production in different populations. For this purpose, collected seeds from regions (Cheshmeh Ali Damghan, Qom, Mirzabailo, Biarjamand, and Firoozkooh) were planted in pots with two different kinds of soil (field soil and soil collected from natural habitat) and kept in either outdoor or growth chamber. The current data revealed that the highest amount of chicoric acid (1.24 mg/kg DW) was observed in the Firoozkooh population which was grown in pots containing soil of the region. The highest amount of chlorogenic acid (0. 98 mg/g DW) and caffeic acid (0.50 mg/g DW) were also observed in the Cheshmeh Ali population which grown in pots containing natural habit soil. The present results showed that there is high phytochemical diversity among the studied populations.