بررسي حقوق معنويِ ميّت با تأكيد بر حكم حدّ قذفِ ميّت در فقه اماميه

اعتقاد به شخصي‌بودنِ حقوق وابسته به شخصيت، حق تمتع را خاص خود شخص و انتقال اين حق را ناممكن مي‌داند. اين در حالي است ‌كه اهميت پاسداشت حرمت ميّت در دانش فقه چنان است كه در بسياري از اين حقوق مانند حق مقذوف، چه در حال حيات انسان و چه پس از مرگ، اين حقّ معنوي با توجه به رابطه آن با شخصيت آدمي، قابليت انتقال را داراست و به ارث مي‌رسد. اين تحقيق به تبيين و بررسي حقوق معنوي انسان پس از فوت با تأكيد بر حقّ قذف ميّت مي‌پردازد. حكم مجازات قذف ميّت مسلمان از ادلّه اربعه و نيز از طريق عموم ادلّه لزوم پاسداشت حرمت انسان، قابل‌اثبات است و در صورت تحقّق شرايط، حدّ آن يعني هشتاد تازيانه اجرا مي‌شود. براساس منابع فقه اماميه نه‌تنها مرگ، سبب زوال حقوق معنوي انسان نيست بلكه در مواردي همانند انسان زنده و گاهي شديدتر است. همچنين ديدگاه فقهايي كه معتقدند اهليت انسان با مرگ به‌طوركامل از بين نمي‌رود و مرده مي‌تواند طرف برخي از حقوق قرار گيرد نيز ثابت مي‌شود.