طراحي مدل شايستگي جهت انتخاب مديران ارشد در وزارت آموزش و پرورش: رويكرد كيفي

Providing a Competency Model to select the Senior Managers in the Ministry of Education Qualitative Approach

اين پژوهش باهدف، شناسايي مؤلفه‌هاي اصلي شايستگي مديران ارشد وزارت آموزش‌وپرورش، جهت ارائه مدل شايستگي مطلوب و بنا به درخواست وزارت آموزش‌وپرورش ايران انجام شد. اين پژوهش از نظر هدف از نوع تحقيقات كاربردي، از نظر نحوه گردآوري داده‌ها از نوع تحقيقات توصيفي-اكتشافي و برحسب روش اجرا از نوع تحقيق‌هاي كيفي محسوب مي‌شود. جامعه آماري پژوهش شامل خبرگان سازماني و استادان دانشگاهي كه در زمينۀ شايستگي‌هاي مديريتي فعاليت داشته‌اند هست. براي نمونه‌گيري از جامعه آماري از روش نمونه‌گيري هدفمند استفاده شد. ابزار پژوهش مصاحبه نيمه ساختاريافته و روش تحليل هم تحليل مضمون بود. با بررسي پژوهش‌هاي صورت گرفته در حوزه شايستگي و اجراي مصاحبه نيمه ساختاريافته با 16 نفر از خبرگان اين حوزه، تعداد 15 شايستگي براي مديران ارشد آموزش‌وپرورش مورد تأييد قرار گرفت. 15 شايستگي مهم در سه محور جهت‌گيري وظيفه‌اي، شناختي و تعاملي شناسايي و دسته‌بندي گرديد. اولين بعد شناسايي‌شده، جهت‌گيري وظيفه‌اي و به ترتيب اهميت مشتمل بر 6 شايستگي، جهت‌گيري تعاملي در 5 شايستگي و جهت‌گيري شناختي در 4 شايستگي خلاصه و دسته‌بندي گرديد. مدل نهايي ارائه‌شده مي‌تواند در نظام مديريت منابع انساني مبتني بر شايستگي، در وزارت آموزش‌وپرورش جهت امور آموزش، استخدام، ارزيابي عملكرد و كانون‌هاي ارزيابي به كار گرفته شود.

This study was conducted to identify the main components of competency of senior managers of the Ministry of Education in 1399-1397. This research is applied research in terms of purpose, exploratory research in terms of data collection and qualitative research in terms of implementation method. The statistical population of the study included practical experts in educational management, theoretical experts (experts in the field of human resource management) and experts in the field of evaluation center of Tehran education system who have worked in the field of managerial competencies. Purposeful sampling method was used to sample the statistical population. The research tools were semi-structured interviews and data analysis method was thematic analysis. By reviewing the research conducted in the field of competency and conducting semi-structured interviews with 16 experts in this field, 15 competency components for senior managers of education were approved. 15 important competency components were identified and categorized in three axes of task orientation, cognitive and interactive. The first identified dimension, task orientation and importance consisting of 6 competency components, interactive orientation in 5 competency components and cognitive orientation in 4 competency components were summarized and categorized. The proposed final model can be used in the competency-based human resource management system in the Ministry of Education for training, employment, performance appraisal and evaluation centers.