تاملي بر فصل سوم «دستورالعمل حاكميت شركتي شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ايران» و نحوه اعمال آن

A contemplation on the third chapter of “the Corporate Governance Directive for the Listed Companies of the Tehran Stock Exchange and Iran Fara Bourse

در تاريخ 27-4-1397 «دستورالعمل حاكميت شركتي شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ايران» به تصويب هيات مديره سازمان بورس و اوراق بهادار رسيده است، و در دوازدهم آبان ماه همان سال ابلاغ شده است. مقاله ي حاضر در صدد بررسي برخي از مفاهيم به كارگرفته شده در حوزه ي حاكميت شركتي در مورد هيات مديره و مديرعامل، و نحوه ي اعمال آن بر شركت هاي موضوع دستورالعمل است، كه تمامي مواد آن از تاريخ 31-6-1398 لازم الاجرا شده اند. ابتدا در مورد شيوه ي اجراي اين دستورالعمل و از الزام تمام شركت هاي بزرگ و كوچك به پيروي از رويه اي واحد در مدت زمان نسبتا كم و آثار مالي اي كه الزامات اين دستورالعمل مي تواند براي شركت ها داشته باشد، بحث مي شود. در ادامه به چرايي و نيز كارايي الزام شركت ها به جدايي سمت رييس هيات مديره و مدير عامل پرداخته خواهد شد. همچنين ميزان توجه سياست گذار به سهامداران اقليت و نيز موضوع تنوع در هيات مديره بررسي خواهد شد. اين مقاله با روش توصيفي-تحليلي و با مطالعه ي تطبيقي و مراجعه به تجربه ي ساير كشورها، از جمله به اين نتيجه دست يافته است كه اثر قطعي در مورد بسياري از رويه هاي حاكميت شركتي خوب يا بد، اثبات نشده است و سرمايه گذاران نيز بايد رويه هاي حاكميت شركتي را تنها يكي از چندين تكه از اطلاعات در مورد كيفيت شركت ها، به شمار آورند.

Securities and Exchange Organization in November 2018 communicated a directive called “the Corporate Governance Directive for the Listed Companies of the Tehran Stock Exchange and Iran Fara Bourse,” which eventually all of its provisions became effective in September 2019. A critical examination of the provisions of the third chapter of this directive about the board of directors and chief executive officer is the subject of this essay. We criticize requirements like that all companies must separate the office of the chairman of the board of directors and chief executive officer, and believe it should have contained provisions with the purpose of more serious protection of minority shareholders. This paper also questions the efficiency of mandating the one-size-fits-all approach of the directive to all companies, large or small. Furthermore, we have noticed that there is no provision in the directive about the issue of diversity on the board. Our comparative study came to this conclusion that most of the good or bad corporate governance practices have not been proven to have definitive effects, and investors should keep this point in mind that corporate governance practices are just one of the many pieces of information about the firm’s quality.