مدلسازي پيامد رهايش ناگهاني وينيل‌كلرايد در يك مجتمع پتروشيمي

مقدمه: هر ساله حوادث بسيار زيادي در صنايع فرآيندي نظير نفت، گاز و پتروشيمي اتفاق مي‌افتد. صنايع فرآيندي اغلب با مواد شيميايي پر خطر و واحدهاي عملياتي تحت شرايط دما و فشار بالا نظير راكتورها و مخازن ذخيره‌ سازي سروكار دارند. هدف از انجام اين مطالعه مدلسازي حوادث ناشي از پارگي كامل مخزن (انفجار و آتش‌سوزي) و مشخص كردن شدت پيامدهاي ناشي از اين حوادث مي‌باشد. روش بررسي: روش انجام اين مطالعه بر اساس روش ارزيابي ريسك كمي (QRA) در فرآيندهاي شيميايي، نفت، گاز، پتروشيمي و صنايع حمل‌ونقلي بكار گرفته شد. ابتدا فرآيند مرتبط با مخزن ذخيره ‌سازي مونومر وينيل ‌كلرايد به‌طور كامل شناسايي شد. در مرحله بعد، سناريوها و خطرات محتمل با روش FTA شناسايي و تعيين شد و براي مدلسازي پيامدها از نرم‌افزار تخصصي PHAST Risk 7.11 استفاده شد. يافته‌ها: بكارگيري روش پيشنهادي نشان داد كه خطرناك‌ترين پيامدهاي واحد ذخيره‌سازي وينيل‌ كلرايد شامل آتش ناگهاني و انفجار مي‌باشد. نتايج نشان داد كه بيشترين ميزان مرگ‌ومير ناشي از آتش ناگهاني مربوط به سناريو دوم (شب تابستان) با شعاع تحت تأثير 346 متر مي‌باشد كه احتمال مرگ‌ومير در اين فاصله بين صفر تا يك در نظر گرفته ‌شده است. در مورد انفجار كامل مخزن شعاع تحت تأثير مربوط به موج انفجار 1 بار 79 متر برآورد گرديد كه احتمال مرگ‌ومير در اين فاصله بين0 تا 99 درصد در نظر گرفته شد. نتيجه‌گيري: ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻧﺸﺘﻲ و پارگي اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ از ﻣﺨﺎزن مونومر وينيل ‌كلرايد ممكن است منجر به ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻓﺎﺟﻌﻪ ﺑﺎري گردد. فرآيند ذخيره‌ سازي وينيل‌ كلرايد داراي ﺳﻄﺢ رﻳﺴﻚ ﺑﺎﻻيي است كه قابل ‌تحمل نمي‌باشد. ﺑﺮاي ﻛﺎﻫﺶ رﻳﺴﻚ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺎراﻣﺘﺮهاي شدت پيامد و احتمال وقوع و يا ميزان مواجهه را كم كرد. بدين منظور استفاده از مخازن كوچك‌تر، تعديل متغيرهاي عملياتي (ظرفيت، فشار، دما و غيره) و كاهش سطح مواجهه در پروژه‌هاي جديد مشابه قوياً توصيه مي‌شود.