گزارشي از فراواني و تنوع گونه‌‌اي حلزون‌هاي آب شيرين در رودخانه‌‌هاي شرق استان تهران

A report of biodiversity and abundance of freshwater mollusks in eastern rivers of Tehran Province

نرمتنان به‌خصوص حلزون‌ها سهم مهمي از تنوع زيستي موجود در بسترهاي آبي را تشكيل مي‌دهند. در اين تحقيق فراواني، تنوع گونه‌اي و برخي صفات مورفولوژيك از قبيل طول بدن و تعداد پيچش صدف گونه‌هاي موجود در سه رودخانه حبله رود، رودخانه لار و جاجرود در شرق استان تهران در سه فصل پاييز، بهار و تابستان مورد مطالعه قرار گرفت. در مجموع، پنج گونه متعلق به سه خانواده شامل Planorbis planorbis و Bulinus truncates از خانواده Planorbidae، Physa acuta از خانواده Physidae وGalba truncaula و Lymnaea palustris از خانواده Lymnaeidae به‌دست آمد. گونه‌هاي G. truncatula و B. truncatus براي اولين بار از رودخانه‌‌هاي شرق استان تهران گزارش شدند. L. palustris بيشترين فراواني را با 29/43 درصد از كل نمونه‌‌هاي جمع‌‌آوري شده به‌‌خود اختصاص داد. همچنين اين گونه در تمامي ايستگاه‌‌هاي نمونه‌‌برداري هر سه رودخانه جمع‌‌آوري گرديد. اثر رودخانه بر صفات ريخت‌‌شناسي نمونه‌‌هاي جمع‌‌آوري شده معني‌دار نشد. همچنين فصل نمونه‌‌برداري نيز اثر معني‌‌داري بر صفات ريخت‌‌شناسي نداشت.

Molluscs are among the most important group of faunistic diversity in aquatic habitats. In this paper, abundance, species diversity and some of the morphological traits such as body length and whorl numbers of the mollusks found in three rivers, Hablehrood, Jajrood and Lar in east Tehran, through three seasons of autumn, spring and summer were studied. Totally five species in three families were found including Planorbis planorbis and Bulinus truncates in Planorbidae, Physa acuta in Physidae, Galba truncatula and Lymnaea palustris in Lymnaeidae. Both G. truncatula and B. truncates are first-reported for the rivers in east Tehran province. L. palustris had the most abundance, 43.29% of the total samples; the species was found in all the sampling stations. The effect of river and sampling season on the morphological traits was not significant.