تعيين الگوي كشت مطلوب با تاكيد بر مصارف بهينه آب كشاورزي در دشت شهريار تهران

Determining the optimal cultivation area and pattern of agricultural water consumption in order to manage multi-objective planning

به دليل فعاليت‌هاي كشاورزي گسترده و نياز آبياري قابل توجه، مصرف آب در بخش كشاورزي افزايش يافته است. بنابراين ارائه راه كارهايي به منظور كاهش مصارف آبي، مسئله‌اي مهم و حائز اهميت است. به اين منظور مدل بهينه‌سازي با استفاده از الگوريتم ژنتيك چندهدفه (NSGA-II) با دو تابع هدف سود خالص و مصرف آب كشاورزي به صورت مجزا براي دشت شهريار تهران و سال آبي 95 محاسبه و ارائه شد. همچنين مقادير بهينه سود خالص، الگوي كشت، مصارف آبياري و نياز ناخالص آبياري در مدل بهينه‌سازي مورد نظر برآورد شدند. نتايج نشان داد بيشترين سود خالص، مساحت كشت و حجم نياز آبي بهينه مربوط به ناحيه اسلامشهر بوده سپس ناحيه شهريار و در نهايت رباط‌كريم بيشترين مقادير مورد نظر را دارد. ناحيه شهريار بيشترين مصرف بهينه آب در بخش كشاورزي را دارد، سپس اسلامشهر و در آخر رباط‌كريم كمترين مقدار بهينه مصرف آب كشاورزي را دارد. بيشترين مقدار نسبت سود خالص به مساحت كشت در حالت بهينه مربوط به ناحيه رباط‌كريم سپس ناحيه شهريار و در انتها ناحيه اسلامشهر بوده است. همچنين با توجه به مساحت كشت و حجم آب مصرفي بهينه محصولات انگور، انار، پياز، سبزيجات و گلابي در هر ناحيه، سود خالص آن‌ها مناسب و ايده‌آل مي‌باشد. و انگور بهترين محصول ممكن در ميان آن‌ها مي‌باشد. سياست بهره‌برداري بهينه از منابع آبي منجر به كاهش سطح زير كشت، حجم آب مصرفي بهينه و حجم نياز آبي در كل محدوده مورد مطلعه نسبت به حالت فعلي به اندازه 44/20، 71/49 و 35/20 درصد شده است.

Due to extensive agricultural activities and the need for significant irrigation, water consumption in the agricultural sector has increased. Therefore, providing solutions to reduce water consumption is an important issue. For this purpose, the optimization model was calculated and presented separately using the multi-objective genetic algorithm (NSGA-II) with two functions of net profit and agricultural water consumption in the Shahriar plan(Tehran, Iran). Also, the optimal values of net profit, cultivation pattern, irrigation uses and gross irrigation requirement were estimated in the optimization model. The results showed that the highest net profit, cultivation area and the volume of optimal water demand are related to Islamshahr area, then Shahriyar area and finally Robat Karim have the most desired values. Shahriar area has the highest optimal water consumption in the agricultural sector, then Islamshahr and finally Robat Karim has the lowest optimal amount of agricultural water consumption. The highest ratio of net profit to cultivated area in the optimal condition was related to Robat Karim area, then Shahriyar area and finally Islamshahr area. Also, according to the cultivation area and the optimal water consumption of grape, pomegranate, onion, vegetables in each area, their net profit is appropriate and ideal. an‎d grape is the best possible crop among them.The policy of optimal utilization of water resources has led to a reduction in the area under cultivation, the volume of optimal water consumption and the volume of water needs in the whole area compared to the current situation by 20.44, 49.71 and 20.35 percent.