استراتژي امنيت انرژي معاصر چين در غرب آسيا

China's Contemporary Energy Security Strategy in West Asia

با عنايت به وضعيت شكنندۀ سياسي ـ ‌‌‌‌امنيتي غرب آسيا، چين كه اكنون نزديك به نيمي از نفت و حدود 10 درصد از گاز وارداتي خويش را از اين حوزۀ راهبردي تهيه و تأمين مي‌كند، در خصوص چشم‌انداز امنيت انرژي خود بسيار نگران است. حضور ايالات متحده، كنترل ضعيف كريدورهاي انرژي، مثلث منازعات و تنش‌هاي ميان كشورهاي منطقه و ايران و آمريكا و جهت‌گيري سياسي كشورهاي غرب آسيا را بايد به معماي امنيت انرژي چين در منطقۀ مورد اشاره اضافه كرد. در اين راستا، چين به‌تدريج راهبرد كلي خود را براي تأمين امنيت انرژي در منطقه غرب آسيا مشخص‌تر ساخته است. بر اين اساس نگارندۀ اين پژوهش با روشي توصيفي ـ ‌‌‌‌تحليلي درصدد بوده است در پرتو مفاهيم و معناها به چرايي اين پرسش پاسخ گويد كه «راهبرد امنيت انرژي چين در آوردگاه راهبردي غرب آسيا متأثر از چه مواردي است؟» و فرضيه‌اي كه از معبر پرسش اصلي پژوهش مطرح گرديده، ناظر بر آن بوده است كه جمهوري خلق چين با تمركز بر سه مفهوم «امنيت دسترسي»، «امنيت انتقال» و «روند گذار انرژي»، تلاش دارد ضمن ايجاد تنوع در سبد واردات خود، موجبات ايجاد وابستگي متقابل انرژي، پيگيري سياست محتاطانه و متوازن در رقابت‌هاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي، تأسيس خطوط امن انتقال انرژي، حضور مستقيم نظامي در مناطق شكننده و پيگيري همكاري‌هاي اقتصادي مبتني بر گذار انرژي را در منطقه فراهم كند.

Given the fragile political-security situation in West Asia, China which currently supplies about half of its oil and about 10 percent of its gas imports from this region, is concerned about the possible challenges deriving from its energy security prospects. The US presence throughout the region, Chinese weak control over international energy corridors, conflicts and tensions between the regional countries, Iran and United States, and of course the political orientation of West Asian countries should be added to the complexity of China's energy security dilemma towards this region. In this regard, China has gradually clarified the outlines of its strategy for ensuring energy security towards West Asia. At the heart of this article is the question, "What outlines the extent of China's contemporary energy security strategy towards West Asia?" Using a descriptive-analytical method and Focusing on the three concepts of "access security", "transportation security" and "energy transition process", the present study finds that the contemporary Chinese energy security strategy towards West Asia is based on a number of principles such as striving for diversification of its import, strengthening energy interdependence, pursuing a balanced and prudent policy regarding the ongoing regional and extra-regional rivalries, establishing safe corridors for energy transportation, keeping a direct military presence in sensitive areas and finally pursuing regional cooperation regarding energy transportation across West Asia.