تحليل حركت فعل در گويش بلوچي سرحدي: رويكردي زايشي

Analysis of Verb Movement in Sarhaddi Balochi Dialect: A Generative Approach

ماهيت حركت فعل در زبان هاي گوناگون از منظر نحوي و صرفي با رويكرد زايشي توسط زبان شناسان مختلف بررسي و تحليل شده است. از منظر نحوي مي توان به شواهد نحوي هم چون مطابقه مشخصه زمان و تصريف فعل سبك از نظر قدرت با استفاده از آزمون هاي حذف گروه فعلي و جابه جايي مفعول استناد كرد. همچنين، از منظر صرفي غني بودن تصريف به دليل مطابقه فعل با فاعل در اول شخص و دوم شخص مفرد و جمع در يكي از زمان هاي گذشته، حال و آينده و همچنين، وجود ساخت تصريف دو جزيي شاهدي بر حركت فعل هستند. هدف پژوهش حاضر تبيين ماهيت حركت فعل در گويش بلوچي سرحدي بر اساس تلفيقي از شواهد نحوي و صرفي با رويكرد زايشي است. در اين راستا، داده هاي پژوهش حاضر از طريق ضبط گفتار آزاد و مصاحبه با 15 مرد بي سواد گويشور بلوچي سرحدي ساكن در مناطق پشت كوه و گرنچين شهرستان خاش گردآوري شدند. بر اساس شواهد نحوي، يافته ها نشان داد كه مشخصه تصريف (زمان) فعل در گويش بلوچي سرحدي قوي و انگيزه حركت فعل است. حضور گروه تصريف دو جزيي در نتيجه جابه جايي مفعول نيز عامل ديگري در تاييد حركت فعل است. علاوه بر اين، بررسي شواهد صرفي نشان داد كه قوي بودن تصريف فعل به دليل مطابقه فعل با فاعل اول شخص و دوم شخص مفرد و جمع در زمان گذشته و غيرگذشته و همچنين، حضور تكواژ زمان و مطابقه به طور همزمان در فعل مويد حركت فعل در اين گويش است.

The nature of verb movement in different languages has been studied and analyzed by different linguists from a syntactic and morphological point of view based on a generative approach. From the syntactic viewpoint, agreement of tense feature and little verb inflection in strength and object shift can be cited as syntactic evidence. Moreover, as to a morphological standpoint, strong inflection due to subject verb agreement in first and second person singular and plural in one of past, present and future tenses and also the existence of split inflection are pieces of evidence indicating verb movement. The aim of this study is to explain the nature of verb movement in Sarhaddi Balochi dialect based on the combination of syntactic and morphological evidence following the generative approach. Therefore, research data were collected through recording free speech and interviewing with 15 illiterate Sarhaddi Balochi-speaking men living in Poshtkuh and Granchin areas of Khash city. Based on the syntactic evidence, the results showed the inflection (tense) feature of the verb in Sarhaddi Balochi dialect is strong and gives rise to verb movement. The presence of the split inflectional phrase is another factor in confirming the movement of the verb. Besides, the study of morphological evidence displayed that the strength of verb inflection due to the agreement of the verb with the first and second person singular and plural in past and non-past tenses, as well as the simultaneous presence of tense and agreement morphemes in the verb confirm the verb movement in this dialect.