عنوان مقاله :
پردازش شنيداري واژهها، شبه‌واژه‌ها و ناواژه‌ها در مغز فارسي‌زبانان
عنوان به زبان ديگر :
Auditory Processing of Farsi words, Pseudowords and Nonwords
پديد آورندگان :
نصيب ضرابي، فهيمه دانشگاه تهران - زبان شناسي، تهران، ايران , بي جن خان، محمود دانشگاه تهران - زبان شناسي، تهران، ايران , سلطانيان زاده، حميد دانشگاه تهران - پرديس دانشكده‌هاي فني - دانشكده‌ي مهندسي برق و كامپيوتر، تهران، ايران , درزي، علي دانشگاه تهران - زبان شناسي، تهران، ايران
كليدواژه :
پردازش صوتي , واژه اي‌آرپي (ERP) , مؤلفه‌ي مثبت مؤخر , (LPC) N400 , محدوديت‌هاي واج‌آرايي
چكيده فارسي :
مسأله‌اي كه در دو دهه‌ي اخيرِ مطالعات عصب‌شناختي زبان بسيار به آن پرداخته شده‌است، چگونگي پردازش واژهها در مغز و تفاوت‌هاي آن با پردازش واژه‌هاي ناآشناست. فرآيند دسترسي واژگاني در پردازش شنيداري كلام در همان 200 هزارم ثانيه‌ي ابتدايي پس از شروع واژه، در مغز آغاز مي‌شود. اينكه در كجاي اين مسير راه واژهها، شبه‌واژه‌ها و ناواژه‌ها از هم جدا مي‌شود، پرسشي است كه سعي در پاسخ‌گويي به آن براي فارسي‌زبانان داشته‌ايم تا به چگونگي فرآيند تشخيص واژهها، پردازش آنها نسبت به ديگر زنجيره‌هاي آوايي، و نقض قواعد واج‌آرايي پي ببريم. حين يك آزمون تصميم‌گيري-واژگاني شنيداري، سه نوع محرك هم‌ساخت (واژه، شبه‌واژه، ناواژه) در ميان جملاتي با ساختار يكسان به شركت‌كننده‌ها ارائه شد. فعاليت مغزي آنها در طول آزمون با استفاده از دستگاه الكتروانسفالوگرام يا اي‌اي‌جي (eeg) ثبت شد. داده‌هاي پتانسيل‌هاي رخدادي ، اي‌آرپي (ERP)، حاكي از آن بود كه در نواحي پيشين مغز، در پردازش ناواژه‌ها اثر مؤلفه‌ي مثبت مؤخر (LPC) مشاهده مي‌شود كه مي‌تواند بازتابي از نقض قواعد واج‌آرايي زبان فارسي باشد. به‌علاوه، در نواحي آهيانه، اثر N400 براي ناواژه‌ها و شبه‌واژه‌ها مشهود بود كه خبر از فعاليت بيشتر مغز در تلاش براي ايجاد هم‌بستگي معنايي دارد. همچنين، بررسي تأخير مؤلفه‌ي N400 نشان داد كه در نواحي آهيانه اين اثر براي شبه‌واژه‌ها زودتر از ديگر محرك‌ها اتفاق مي‌افتد. نتايج حاصل، در كنار شباهت‌هايي كه با يافته‌هاي پژوهش‌هاي انجام‌شده در ديگر زبان‌ها دارد، تفاوت‌هايي را نيز نشان مي‌دهد كه بيشتر به جايگاه مؤلفه‌هاي مشاهده‌شده مربوط است.
چكيده لاتين :
During the recent two decades, the subject of processing well-formed and ill-formed words have been exploited in the literature for different languages and different purposes. Lexical retrieval for auditory inputs has been proved to start as soon as 200 ms after the stimulus onset. However, the questions of when and how well-formed and ill-formed words change their processing paths have yet to be answered for Farsi speakers. In this study, Farsi speakers did a lexical decision task while their brain activity was being recorded by a 64 channel EEG. The stimuli included Farsi words, pseudowords and nonwords, which were very similar in structure and were consistent in terms of fundamental frequency, intensity and duration. The ERP data showed an LPC for nonwords in frontal regions, which is known to be an indicator of violating phonotactic constraints. In addition, nonwords and pseudowords showed almost equal N400 effects in parietal regions, which can reflect a more effortful semantic integration compared with words. Finally, the peak latency analysis revealed an earlier N400 peak for pseudowords as opposed to words and nonwords. The regions where N400 and LPC were identified differed from some studies in the literature.
عنوان نشريه :
زبانشناسي و گويش هاي خراسان
