‏ در معني «داد» ‏‏ جست‌وجو براي يافتن واژه‌اي معادل «قانون» در متون ‏ايران باستان

در ترجمۀ متون ايران باستان، واژۀ «داد»، «داتَ» يا «داتا» را اغلب معادل «قانون» گرفته‌اند. اما دقت در مفهوم «قانون» و همچنين تحليل نحوۀ كاربرد «داد» در متون مذكور نشان مي‌دهد ترجمۀ «داد» به «قانون»، به‌خصوص از ديدگاه حقوقي، نادرست است. «قانون» در ساده‌ترين تعريف، قاعدۀ رفتار است، اما يك قاعدۀ منفرد براي يك موضوع مشخص. «داد» اگرچه به «همۀ قواعد» و «قانون‌مندي» اشاره دارد، هيچ‌گاه به معني يك قاعدۀ منفرد و معين به‌كار نرفته است. «داد» قانون نيست، بلكه «آييني» است كه قانون مي‌تواند از آن برآيد. اگر «قانون» مستقيماً، عيناً و دقيقاً يك قاعده است، اما «داد» و در مفهوم وسيع‌تر «اَشَه» كيفيتِ آرماني و «پيش از آميختگيِ» كيهان را توصيف مي‌كند و در نتيجه مي‌تواند شكل درست زندگي را نشان دهد و تبعاً اقتضائات هنجاري داشته باشد. علاوه‌بر «داد»، واژگان ديگري نيز به «قانون» ترجمه شده‌اند كه هيچ‌كدام مناسب اين معنا نيست. اساساً متون پهلوي تمايلي به استفاده از مفهوم «قانون» ندارند، چه‌بسا ادبيات حقوقي ساساني فاقد واژه‌اي براي اين معنا بوده است.