سنتز و مطالعه ي ساختاري دو تركيب جديد فسفر (V)-اكسيژن متعلق به دو خانواده ي متفاوت فسفر آميدها و فسفات ها

Synthesis and structural study of two new phosphorus-oxygen compounds belonging to two different families of phosphoriamides and phosphates

در كار حاضر، دو تركيب جديد فسفر(V)-اكسيژن شامل يك تركيب فسفرآميد، [2-Cl-6-F-C6H3C(O)NH]P(O)[NHC6H3(3,5-CH3)2]2 ( تركيب 1) و يك آمونيوم سيكلو تري فسفات، [P3O9][(CH3)3CNH3]3 (تركيب 2)، سنتز و به وسيله‌ي آناليز پراش پرتوي ايكسِ تك بلور از نظر ساختاري مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. تركيب 1، در گروه فضايي مونوكلينيك P21/c و تركيب 2، در گروه فضايي هگزاگونال P63 متبلورشده‌اند. واحد بي‌تقارن در تركيب 1، شامل يك مولكول كامل فسفرآميد و در تركيب 2، شامل يك كاتيون ترشيو بوتيل آمونيوم و يك سوم آنيون سيكلو تري فسفات است. براي هر دو ساختار، اتم فسفر چهار كئوردينه، با يك اتم اكسيژن و سه اتم نيتروژن (تركيب فسفرآميد)، و يا چهار اتم اكسيژن (تركيب سيكلو تري فسفات) در اطرافش، يك آرايش چهار وجهي غيرمنتظم را اتخاذ كرده است. در ساختار بلوري تركيب فسفرآميد (1)، آرايش خطي يك بعدي از اتصال مولكول‌هاي همسايه به يكديگر به وسيله‌ي پيوندهاي هيدروژني نرمال N—H…O در راستاي محور a تشكيل مي‌شود. براي ساختار بلوري تركيب سيكلو تري فسفات (2)، انباشتگي بلوري سه بعدي به واسطه‌ي واحدهاي هگزاگونال ساخته شده از كاتيون‌هاي ترشيو بوتيل آمونيوم و آنيون‌هاي سيكلو تري فسفات كه به كمك پيوندهاي هيدروژني نرمال N―H…O به يكديگر اتصال يافته‌اند، تشكيل مي‌شود.

In the present work, two new phosphorus(V)-oxygen compounds [2-Cl-6-F-C6H3C(O)NH]P(O)[NHC6H3(3,5-CH3)2]2 (compound 1) and [P3O9][(CH3)3CNH3]3 (compound 2), belonging to the families of “phosphoramide” and “cyclo-triphosphate”, respectively, are synthesized and structurally studied by using single-crystal X-ray diffraction analysis. Compounds 1 and 2 crystallize in the monoclinic space group P21/c and the hexagonal space group P63, respectively. The asymmetric unit is composed of one complete phosphoramide molecule for 1 and one t-butyl ammonium cation and one-third of cyclotriphosphate anion for 2. In both structures, phosphorus atom adopts a distorted tetrahedral conformation, in the P(O)(N)3 (for 1) and P(O)4 (for 2) environments. In the crystal structure of 1, a one-dimensional linear arrangement is formed along the a-axis by linking neighboring molecules via normal hydrogen bonds N—H•••O. Further stabilization of this structure as a three-dimensional network is provided by the weak interactions C—H…O═P, C—H…, and C—H…Cl. In the crystal structure of 2, a three-dimensional network is displayed consist of hexagonal units formed by the connection of t-butyl ammonium cations and cyclotriphosphate anions via normal hydrogen bonds N—H•••O.