پديد آورندگان :
جوان ميري پور، محسن سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور، تهران، ايران , پروانه، روح اله اداره كل منابع طبيعي و آبخيزداري استان كرمانشاه، كرمانشاه، ايران , دارابي، علي اكبر اداره كل منابع طبيعي و آبخيزداري استان كرمانشاه، كرمانشاه، ايران
كليدواژه :
بنه قابل بهره‌برداري , پسته وحشي , توليد سقز , درآمد , سطح تاج پوشش
چكيده فارسي :
اهميت اكوسيستمي گونه بنه و اقتصادي محصول سقز خام حاصل از آن از نظر ايجاد درآمد براي جوامع محلي مورد توجه دولت مي‌باشد. هدف از اين مطالعه بررسي ويژگيهاي ساختاري گونه بنه، ميزان توليد و ارزش اقتصادي صمغ آن در جنگل‌هاي زاگرس است. توده‌هاي جنگلي مورد مطالعه به ترتيب با مساحت حدود 700، 2100، 700 و 1000 هكتار در سامان‌هاي عرفي كمره عليرضاوندي، چشمه سفيد، باپير و بلاله در شهرستان گيلانغرب در يك منطقه كوهستاني و جنگلي واقع گرديده است. پس از جنگل‌گردشي با استفاده از نقشه‌هاي موجود محدوده رويشگاه‌هاي مورد نظر تعيين گرديد. آماربرداري به روش نمونه‌برداري تصادفي منظم و با قطعات نمونه 0/4 هكتاري انجام گرديد. نتايج نشان داد ميانگين قطر برابرسينه درختان بنه، ميانگين تعداد درختان بنه قابل بهره‌برداري و سطح تاج درختان بنه موجود در سامان‌هاي عرفي كمره عليرضاوندي، باپير، چشمه سفيد و بلاله به ترتيب 31/9، 35/5، 39/3 و 30/2 سانتي‌متر، 30/15، 58/3، 44/45 و 32/25 اصله در هكتار، 41، 34/3، 30/9 و 29/6 مترمربع در درخت است. ارتفاع كل درختان بنه در سامان‌هاي عرفي كمره عليرضاوندي، باپير، چشمه سفيد و بلاله به ترتيب 5/6، 6/1، 5/4 و 4/2 است. در سامانه‌هاي كمره عليرضاوندي، باپير، چشمه‌سفيد و بلاله ميانگين وزن سقز در هر هكتار به ترتيب، 6/8، 7/45، 8/5 و 6/ 4 كيلوگرم و ميزان درآمد خالص حاصل از بهره‌برداري صمغ بنه براي هر خانوار شامل 28/3، 16/3، 34/8 و 11/7 ميليون ريال است. يافته‌هاي پژوهش حاضر نشان داد آگاهي از ويژگيهاي ساختاري و پتانسيل توليد سقز درختان بنه در اكوسيستم‌هاي جنگلي مورد مطالعه و استخراج اصولي صمغ آنها بر اساس توان رويشگاه گام مهمي در جهت حفاظت از اين گونه و افزايش درآمد روستاييان و توان‌افزايي جوامع محلي است.
چكيده لاتين :
The ecosystem value, wild pistachio species importance and the product of raw turpentine in terms of creating employment, villager’s income and supplying raw materials for chemical, pharmaceutical, food industries and exporting it to European countries is a main interest to the government. The aim of this study was to investigate the ecosystem characteristics of pistachio species and the economic value of its gum in the direction of production rise in the Zagros in the Gilan-e Gharb forests that located in Kermanshah province. The studied forest stands with 700, 2100, 700 and 1000 hectares' area, respectively, are located in Kamreh Alirezavandi, Cheshmeh Sefid, Bapir and Balaleh in Gilan-e-Gharb in a mountainous and forested area. The desired area was determined using the available maps after filed visiting. Then, for griding, the study area in 10,000-scale maps was identified. Sampling by regular random method, was performed. In addition, the area of the sample plots is 4000 m2, have been surveyed. The results showed that the mean diameter at breast height in Kamreh, Bapir, Cheshmeh Sefid and Balaleh areas equal to 31.9, 35.5, 39.3 and 30.2 cm, respectively. Furthermore, the mean number of harvestable pistachio trees in Kamareh, Bapir, Cheshmeh Sefid and Balaleh areas is 30.15, 58.3, 44.45 and 32.25, respectively. The total height of pistachio trees in Kamareh, Bapir, Cheshmeh Sefid and Balaleh habitats is 5.6, 6.1, 4.5 and 4.2, respectively. The profit amount for the wild pistachio gum exploitation includes 821.7, 1623, 1740.5 and 2116 MilionRials in the Kamreh, Bapir, Cheshmeh Sefid and Balaleh, respectively. The findings of the present study showed that knowledge of the structural characteristics and production potential of turpentine in pistachio trees in the studied forest ecosystems and extraction of their gums based on habitat capacity is a significant step to protect this species and increase rural income and empower local communities.
