مكان‌يابي عمليات اصلاحي ذخيره نزولات آسماني در عرصه‌هاي طبيعي (مطالعه موردي: حوزه آبخيز نازلو چاي، اروميه)

شناسايي محل هاي مناسب براي عمليات ذخيره نزولات آسماني، گامي مهم در راستاي تأمين آب در حوزه هاي آبخيز است. اين تحقيق باهدف شناسايي عوامل تأثيرگذار بر نفوذ و ذخيره ي آب باران براي شناسايي محل هاي مناسب براي استفاده از روش‌هاي ذخيره نزولات آسماني در حوزه آبخيز نازلو چاي اروميه انجام شد. براي انجام تحقيق؛ ابتدا معيارهاي شيب، مقدار بارندگي، كاربري اراضي، بافت و عمق خاك به‌عنوان عوامل تأثيرگذار بر ذخيره ي آب باران مشخص‌شده و با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي وزن معيارهاي انتخاب‌شده براي هر كدام از عمليات اصلاحي به دست آمد. سپس با استفاده از مدل تاپسيس، زيرحوزه ها نسبت به اجراي عمليات اصلاحي پيتينگ، بانكت، تراس بندي و كنتورفارو اولويت‌بندي شدند. نتايج نشان داد اجراي عمليات پيتينگ در حوزه موردمطالعه از اولويت بالاتري برخوردار است، به‌طوري‌كه آماره حاصل از مدل تاپسيس براي عمليات اصلاحي پيتينگ در زيرحوزه هاي يك تا هفت به ترتيب 94.0، 28.0، 20.0، 31.0، 08.0،02.0، 01.0 به دست آمد كه نشان داد، زير حوزه‌ي شماره 1 براي اجراي عمليات اصلاحي پيتينگ نسبت به ساير زيرحوزه ها از اولويت بالاتري برخوردار است. همچنين براي عمليات اصلاحي بانكت بندي، تراس بندي و كنتورفارو، اولويت بندي زيرحوزه ها به ترتيب شامل زير حوزه‌هاي سه، دو و چهار به دست آمد. با توجه به اين كه اجراي روش هاي جمع آوري آب باران به دليل پرهزينه بودن و عدم توجيه اقتصادي در اولويت قرار ندارند، اجراي عمليات اصلاحي ذخيره نزولات آسماني با توجه كم‌هزينه بودن و اهداف چندمنظوره آن مي تواند بهترين گزينه براي جمع‌آوري آب باران در حوزه آبخيز نازلو چاي باشد. همچنين معيارها و مدل تلفيقي AHP TOPSIS به كار گرفته‌شده در اين تحقيق مي تواند در خصوص انتخاب عمليات اصلاحي مناسب براي جمع‌آوري آب باران در حوزه هاي آبخيز براي بخش اجرايي كشور راهگشا باشد.