عنوان مقاله :
دلايل ژئوپليتيكي ناامني و توسعهنيافتگي سيستان و بلوچستان بزرگ در قرون هيجدهم و نوزدهم با رويكرد ژئوپليتيك تاريخي
پديد آورندگان :
وليوند زماني ، حسين دانشگاه فرماندهي و ستاد آجا , منيري ، كامل دانشگاه فرماندهي و ستاد آجا - گروه ژئوپليتيك , شعباني ، مهدي دانشگاه فرماندهي و ستاد آجا
كليدواژه :
ژئوپليتيك تاريخي , توسعه نيافتگي سيستان و بلوچستان بزرگ , بازي بزرگ
چكيده فارسي :
سيستان و بلوچستان بزرگ در طول تاريخ طولاني خود همواره نقش ژئوپليتيكي براي حكومت مركزي ايران داشته است. بازي بزرگ ژئوپليتيكي سده نوزدهم ميلادي بريتانيا و روسيه در سيستان و بلوچستان، اين منطقه را دستخوش تغييرات گستردهاي در تمامي ابعاد امنيت اجتماعي، سياسي و اقتصادي نمود كه تأثيرات آن تا زمان حال نيز وجود دارد. نظريه نظام جهاني امانوئل والراشتاين بر مبناي رقابت بين كشورهاي مختلف در جايگاههاي متفاوت ارائه گرديده است. رقابت شديد و گسترده بريتانيا و روسيه تزاري در اواخر سده هيجدهم، سده نوزدهم و اوايل سده بيستم ميلادي در شرق و جنوبشرقي ايران و مخصوصاً سيستان و بلوچستان بزرگ، علاوه بر تجزيه منطقه و تغيير جغرافياي سياسي آن، اثرات مخربي بر اقتصاد طبيعي و سنتي آن، محيطزيست، ناامني و در نتيجه توسعهنيافتگي اين منطقه داشته است. در اين پژوهش از رويكرد كيفي و جهت تجزيه و تحليل دادهها از روش گراندد تئوري و نرمافزار مكس كيو دي اي 2020 استفاده شده است. نتايج اين پژوهش حاكي از آن است كه بازي بزرگ ژئوپليتيكي بريتانيا و روسيه در سده نوزدهم ميلادي از دلايل عمده ناامني و توسعهنيافتگي سيستان و بلوچستان بزرگ بوده است