بررسي شاخص‌هاي تثبيت و رسيدگي در طي فرايند كمپوست سازي از مخلوط فضولات مرغداري و خاك اره به روش ويندرو

زمينه و هدف: براي استفاده صحيح از كمپوست،‌ تعيين كيفيت كمپوست اهميت زيادي دارد. هدف از اين مطالعه، تعيين تاثير نسبت اختلاط عامل حجيم كننده بر روي شاخص‌هاي تثبيت و رسيدگي در كمپوست حاصل از فضولات مرغداري بود.روش بررسي: دو توده از مخلوط خاك اره همراه با فضولات با نسبت‌هاي حجمي ۱:۱ (W1) و ۲:۱ (W2) با روش ويندرو تهيه شد و يك توده حاوي فضولات مرغداري به عنوان شاهد (W0) استفاده شد. به منظور تعيين شاخص‌هاي تثبيت و رسيدگي در كمپوست، مهمترين پارامترهاي فيزيكوشيميايي و بيولوژيكي مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌ها: فاز ترموفيليك در نسبت 1:1 حدود ۷ هفته و در نسبت 2:1 حدود ۴ هفته طول كشيد. مقدار رطوبت در توده‌ها از 67/39 -55/05 درصد به 40/36-28/19 درصد رسيد. نسبت اوليه C/N در توده‌هاي W0، W1 و W2 به ترتيب 27/10، 31/40 و 56/24 بود كه در پايان به كمتر از ۲۰ رسيد. ميزان كاهش مواد آلي در سه توده به ترتيب 8/30، 62/59 و 85/53 درصد بود. مرحله ترموفيليك باعث كاهش شديد جمعيت‌ ميكروارگانيسم‌هاي شاخص و پاتوژن در‌ همه توده‌ها شد. بيشترين ميزان فعاليت آنزيم دهيدروژناز در توده W1 به مقدار mgTPF/g DW.h 2/95 بود و با كاهش دما تا روز پاياني مقدار آن به mgTPF/g DW.h 0/29 رسيد. نتيجه‌گيري: بهترين نسبت براي اختلاط خاك اره با فضولات مرغداري، نسبت ۱:۱ (v:v) بود. فعاليت‌هاي ميكروبي و آنزيمي پارامترهاي مفيدي براي پايش كمپوست سازي و تعيين ميزان تثبيت كمپوست هستند و استفاده از اين كمپوست در كشاورزي، باعث بهبود كيفيت خاك خواهد شد.