از تراكنش «صميميت» و «مودّت» در اجتماع منزلي تا «ارتباطات اثربخش» در اجتماع مدني

From Transaction of “Intimacy” & “Mawaddah” in Family to “Effective Communication” in Society

اين پژوهش به مطالعۀ مفهوم «صميميت» در اجتماع منزلي به‌عنوان رمز «اثربخشي ارتباطات خانوادگي» و كمك‌گرفتن از اين مشخصه براي اثربخشي ديگر انواع ارتباطات در اجتماع مدني انساني مي‌پردازد. در اين مقاله با كمك‌گرفتن از روش تحقيق تحليلي ـ استنتاجي نسبتي ميان مفهوم «صميميت» در انديشۀ انديشمندان حوزۀ مطالعات خانواده، با مفهوم «ارتباطات تراكنشي» از منظر انديشمندان علوم ارتباطات و معارف قرآني و روايي درباره «خانواده» برقرار شده است. ابتدا از منظرگاه «ارتباطات تراكنشي» ـ كه از جمله كامل‌ترين منظرگاه‌هاي مطالعۀ «ارتباطات انساني» است ـ به مفهوم «صميميت» به‌عنوان اصلي‌ترين مشخصۀ «ارتباطات خانوادگي» توجه شده است و فرايند «تراكنش صميميت» و در نتيجه حاكم‌شدن روح صميميت در «ارتباطات خانوادگي» بر آن اساس توضيح داده شده است. سپس نسبت آن با مفهوم قرآني «مودّت» مورد مداقّه قرار گرفته است و «اثربخشي ارتباطات خانوادگي» در سايه «تراكنش صميميت» و «تراكنش مودّت» مورد تعليل واقع شده است. در ادامۀ راهكار اثربخشي ارتباطات در اجتماع مدني، تعميم اين دو خصيصه «ارتباطات خانوادگي» به ديگر «ارتباطات اجتماعي» و تشكيل «خانوادۀ گستردۀ ايماني» معرفي شده و مفاهيم «ابوّت اجتماعي»، «بُنوّت اجتماعي» و «اخوّت اجتماعي» تبيين شده است.

This Research Studies the Concept of “Intimacy” in Family as the Key of “Effectiveness of Family Communication” and to Take Advantage of This Characteristic to Make other Types of Communication more Effective in Human Society. In This Article, Using the Analytical-Deductive Research Method, we Have Integrated the Concept of “Intimacy” in the Thought of Family studies Scientists, the Concept of “Transactional Communication” from the Viewpoint of Communication Scholars and the Knowledge about “Family” Derived from Quranic & Hadith Teachings. In The Beginning, from the “Transactional Communication” Approach -which is one of the most Comprehensive Approach in the Study of “Human Communication” - the Concept of “Intimacy” has been Described as the Main Characteristic of “Family Communication”. Then “Transaction of Intimacy” as a Process and Establishing the Spirit of Intimacy in “Family Communication” as a Result have been Explained Accordingly. Then the Relation of this Concept with the “Mawaddah” as a Quranic Concept has been Analyzed and the Effectiveness of Family Communication in the Light of “Transaction of Intimacy” and “Transaction of Mawaddah” has been proved. Then, the Solution to the Effectiveness of Communication in Society, has known the Extension of these two Characteristics of “Family Communication” to other “Social Communication” and the Formation of an “Islamic Extended Family”. Then with the help of the Qur'anic Verses and Hadiths of Ahlul-Bayt (a.s.), the Concepts of “Social Ubuwah”, “Social Bunuwah” and “Social Ukhuwah” have been Explained.