برساخت تصوير «زن» در نشريات تخصصي هنري در دورۀ اصلاحات (1376 تا 1384)

رسانه‏هاي مكتوب، از جمله نشريات تخصصي هنري يا هنري‌ـ ادبي، مي‏توانند از واقعيت‏هاي اجتماعي تصويري برساخته را عرضه كنند كه در فهم مخاطبان آن‌ها از جامعه بسيار تأثيرگذار است، پژوهش در اين مقاله با پرسش از اينكه؛ چه برساختي از زنان در نشريات تخصصي هنري يا هنري‌ـ ادبي در دورۀ اصلاحات (1376ـ1384) صورت گرفته است، بر آن است تا رويكرد هر‌يك از نشريات مورد مطالعه را در پرداختن به زنان و مسائل آنان دريابد. بدين منظور با بهره‏گيري از نظريۀ بازنمايي استوارت هال و با استفاده از تحليل مضمون (تحليل تماتيك)، 27 نشريۀ هنري يا هنري‌ـ ادبي منتشره در دورۀ مزبور مطالعه شده است. نتايج پژوهش نشان مي‏دهد كه نشريات مورد نظر، در سه گروه، رويكردهاي متفاوتي به موضوع داشته‏اند؛ در يك دسته از نشريات، تصوير زن يا به غيبت رفته يا از آن احتراز شده است. در دستۀ دوم، تصوير زن در حاشيه قرار داده شده و در دستۀ سوم، به‏طور برجسته‏اي، برساخت گفتماني از زن صورت گرفته است. تحليل مضامين اين نشريات نشان داد كه تصوير بازنمايي‏شده از زنان، بسته به رويكردهاي گاه تجاري برخي نشريات، به‏ويژه نشريات سينمايي، الزاماً با هدف تقويت گفتمان اصلاحات برساخته نشده، اما متأثر از نگاه مشاركت‏جوي زنان در گفتمان اصلاحات بوده است.