عنوان مقاله :
كاربست معرفت فطري در اثبات وجود خدا از منظر دكارت و ملاصدرا
پديد آورندگان :
عبدلي مسينان ، مرضيه دانشگاه علوم پزشكي تهران - گروه معارف , حدادي ، زهرا دانشگاه آزاد اراك - گروه معارف
كليدواژه :
اثبات وجود خدا , امكان شناخت خدا , خداشناسي فطري , خداشناسي فطري دكارت و صدرا , فطرت , معرفت فطري
چكيده فارسي :
كاربست معرفت فطري در اثبات واجب از منظر صدرا و دكارت تلاشي است براي بازخواني نقش فطرت در اثبات وجود خدا در دو بستر فكري مختلف و بازنمايي وجوه اشتراك و افتراق ايشان در مباحث اساسي خداشناسي بهمنظور يافتن مبنايي استوار در نيل به معرفت يقينبخش در گزارههاي الهياتي كه در اين پژوهش تطبيقي با روش توصيفي، تحليلي به آن پرداخته شده است. فطرتمندي شناخت و اثبات وجود خدا و بهكارگيري روش دروننگري در معرفت خدا، از مهمترين وجوه اشتراك و تفاوت در نوع و متعلق معرفت فطري و اختلاف در حد وسط براهين فطرت، از مهمترين وجوه افتراق ميان اين دو نگرش است. وجود اختلاف در نظام فلسفي و مباني معرفتشناختي از جمله نگاه اصالت وجودي صدرايي و اعتقاد به علم حضوري و بهكارگيري ابزار وحي و شهود عرفاني در كنار عقل، از يك سو و مبناي اصالت ماهوي و بيتوجهي به علم حضوري و بهكارگيري صرف عقل يا شهود عقلاني از جانب دكارت سبب تقابل ميان نگاه عرفاني صدرالمتألهين نسبت به مبدأ متعال با نگاه فلسفي و مقياس صرفاً رياضي دكارت در حوزۀ مباحث خداشناسي شده است؛ با اين حال متفق بودن در برخي مباني، آنها را به آراي مشترك و مشابهي در امكان شناخت ذات و براهين اثبات وجود خدا مبتني بر معرفت فطري رسانده است.