نقد و بررسي ديدگاه‌هاي سقراط و اپيكور در خصوص مَهابت مرگ مبتني بر نظريات ناظر بر زيان

ترس از مرگ به‌عنوان دغدغۀ وجودي همۀ انسان‌ها موضوعي براي توجه فلسفي مرگ‌انديشاني چون سقراط و اپيكور بوده است. سقراط مرگ را همچون خوابي فاقد رؤيا و نوعي جابه‌جايي مكاني نفس قلمداد مي‌كند و اپيكور نيز تلاش دارد تا در كنار اعتقاد به عدم حيات پس از مرگ و فقدان هرگونه ادراكي در پس آن، بي‌زياني مرگ را اثبات كند. وجه اشتراك ديدگاه‌هاي اين دو متفكر، تلقي آنها از مرگ به‌مثابۀ فقدان ادراك است. اما سقراط بدون دست برداشتن از ميل به جاودانگي، عدم ادراك را موقتي و صرفاً مربوط به واقعۀ مرگ مي‌داند و با مشابه دانستن مرگ به خوابي فاقد رؤيا سعي در كاهش ترس انسان‌ها از مرگ دارد. سؤال اصلي پژوهش حاضر اين است كه آيا عدمِ وجود فرد و بالتبع عدم ادراك ناشي از آن، نافي زيان‌بيني فرد مُرده خواهد شد؟ برخي نظريه‌پردازان در مقام نقادي بر اين باورند كه مرگ نوعي زيان و آسيب است. با التفات به نظريات ناظر بر زيان‌مندي پيش (خنثي‌كنندۀ اميال) و پس از مرگ (ناكامي و محروميت)، به‌نظر مي‌رسد مرگ واجد ميزاني از زيان و آسيب است و مفروضات و نتايج اپيكور و سقراط اشكالات عديده‌اي دارد. نقد و بررسي راه‌حل‌هاي متفاوت اين دو متفكر از طريق معرفي نظريات ناظر بر زيان‌مندي مرگ هدف پژوهش حاضر است؛ و از آنجا كه تا به حال هيچ پژوهشي در اين خصوص به رابطۀ ميان درك زيانِ مرگ و ترس ناشي از آن متوجه نبوده، ازاين‌رو اين پرداخت فلسفي نوآورانه است.