مطالعه داكينگ مولكولي تركيبات فيتواستروژني گل راعي(Hypericum perforatum L.) و شويد(Anethum graveolens L.) با دو ايزوفرم رسپتور استروژني

زمينه و هدف: استروژن‌ها نقشي اساسي در رشد، توسعه و نگهداري طيف متنوعي از بافت‌ها دارند. پاسخ‌هاي فيزيولوژيكي به هورمون استروژن در بافت‌هاي ويژه به واسطه حداقل دو ايزوفرم رسپتور استروژني آلفا(ER alpha;) و بتا (ER beta;) در بافت‌هاي خاص مي‌باشد. امروزه گياهان دارويي به دليل ارزان‌تر بودن و عوارض جانبي كمتر نسبت به داروهاي سنتتيك، كاربرد زيادي در درمان و كنترل بيماري‌ها دارند، از جمله اين گياهان، گل راعي (Hypericum perforatum L.) و شويد (Anethum graveolens L.) مي‌باشد. گل راعي مؤثر بر سندرم پيش از قاعدگي و گياه شويد به عنوان قاعده آور، مؤثر بر هورمون هاي جنسي و ديسمنوره مي‌باشد. هدف اصلي اين پژوهش تعيين و مقايسه برهمكنش مولكولي تركيبات فيتواستروژني گل راعي و شويد با دو ايزوفرم رسپتور استروژني با استفاه از روش داكينگ مولكولي بود.روش بررسي: اين مطالعه داكينگ مولكولي در سال 1400 انجام شد. براي محاسبات برهمكنش مولكولي، با هدف بررسي بيشتر تأثيرات احتمالي هورموني تركيبات فيتواستروژني گياهان مورد مطالعه از روش داكينگ مولكولي استفاده شد. بررسي جايگاه اتصال نظري تركيبات فيتواستروژني فلاونوئيدي فيستين، كامپفرول، كوئرسيتين و ميريستين، رسوراترول، تترامتيل‌استيلبن، ترانس‌آنتول، ليمونن و جنيستئين به عنوان يك آگونيست يا آنتاگونيست استروژني با ERα و ERβ انجام شد و اسيد آمينه‌هاي درگير در برهمكنش، انرژي آزاد اتصال و ثابت اتصال تعيين شد. داده‌هاي جمع‌آوري شده با استفاده از نرم‌افزارهاي مختلف و مقايسه با نتايج مقالات مرتبط تجزيه و تحليل شدند.يافته‌ها: با بررسي انرژي اتصال و كنفورماسيون‌هاي مختلف تركيبات فيتواستروژني در ERs، فيستين، كامپفرول، كوئرسيتين، ميريستين و رسوراترول به عنوان بهترين ليگاندهاي بالقوه انتخاب شدند. نتايج تأييد مي كند كه اين تركيبات از نظر استريكي نسبتاً با محل قرارگيري در اكتيوسايت(جايگاه فعال) اشغال شده به وسيله آگونيست اندوژن 17 beta;ـ استراديول به عنوان آگونيست كامل و آگونيست نسبي جنيستئين سازگار هستند. نتايج شواهدي از اتصال تركيبات فيتواستروژني اين گياهان به ER α و ER β با انرژي آزاد اتصال 5.29 تا 8.47 كيلوكالري بر مول و ثابت اتصال 131.62 µM تا 614.61 nM و برهمكنش آنها با اسيدآمينه‌هاي كليدي اكتيوسايت شامل Glu353، Arg394 و His524 ازERα و Glu305، Arg346 و His475 از ER β به عنوان آگونيست نسبي فراهم مي‌كند.نتيجه‌گيري: برهمكنش بهترين تركيبات فيتواستروژني مورد بررسي با اسيدآمينه‌هاي كليدي اكتيوسايت ERs مانند آگونيست نسبي جنيستئين مطلوب مي‌باشد. نتايج ارزشمند داكينگ مولكولي در شناسايي مهم ترين تركيبات فيتواستروژني، مي تواند به عنوان نقطه شروع بهينه سازي در طراحي منطقي دارو در درمان بيماري هاي حساس به استروژن در نظر گرفته شود.