مقايسه وضعيت تاب آوري اجتماعي نوع نظام بهره برداري در برابر تغييرات اقليمي (مورد مطالعه: سيب زميني كاران شهرستان كرمانشاه)

زمينه و هدف: تغييرات اقليمي بر جوامع مختلف تأثيرات گوناگوني بر جاي مي گذارند و همواره به عنوان چالشي بزرگ مطرح بوده است. جوامع روستايي كه جزء جوامع اصلي مولد در كشورهاي در حال توسعه از جمله كشور ما محسوب مي شوند در معرض تهديد بيشتر اين بلايا قرار دارند. بنابراين كوچكترين تغيير در ميزان توليد آن ها باعث بروز مشكلات بسياري براي آن جوامع خواهد شد. از اين رو در پژوهش حاضر سعي شد به واكاوي تاب آوري اجتماعي سرپرستان نظام بهره برداري اجاره داري بومي و غير بومي در برابر تغييرات اقليمي پرداخته شود. روش: اين پژوهش از نظر هدف كاربردي و از نظر گردآوري داده ها توصيفي ـ پيمايشي مقطعي مي باشد. جامعه آماري پژوهش سيب زميني كاران شهرستان كرمانشاه بودند كه با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي با انتساب متناسب مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته مبتني بر مدل S5 بود. روايي پرسشنامه با استفاده از ديدگاه صاحب نظران و متخصصان و پايايي آن نيز با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ مورد تاييد قرار گرفت. يافته ها: بر طبق نتايج حاصل از شاخص تركيبي محاسبه شده، اجاره داران بومي در ابعاد؛ ساختار اجتماعي، عدالت اجتماعي و سرمايه اجتماعي و اجاره داران غيربومي در ابعاد: ساختار اجتماعي، مكانيسم اجتماعي و باورهاي اجتماعي بيشترين مقادير تاب آوري را به خود اختصاص دادند. همچنين طبق نتايج به دست آمده از پژوهش در ميان دو نظام بهره برداري مورد مطالعه، نظام بهره برداري اجاره داري غيربومي داراي بيشترين مقدار تاب آوري اجتماعي(18.89) در برابر تغييرات اقليمي نسبت به اجاره داران بومي (15.59) مي باشد. نتايج: تاب آوري در برابر بلايا مفهوم جديدي است كه در دهه هاي اخير بيشتر كاربرد داشته است. با توجه به ابعاد متفاوت تاب آوري اجتماعي در زمينه وقوع بلايا اين مطالعه، مدل S5 در پژوهش اسلام سجا و همكاران(2018) كه تمام ابعاد تاب آوري اجتماعي شامل ساختار اجتماعي، سرمايه اجتماعي، مكانسيم هاي اجتماعي، عدالت اجتماعي و اعتقاد اجتماعي را مورد بررسي قرار داده است را به عنوان مدلي جامع پذيرفته است؛ چرا كه اين مدل جامع بوده و اكثر شاخص هاي مربوط به تاب آوري اجتماعي در برابر تغييرات اقليمي را در خود جاي داده است.