دبستان ايرانيان در طرابوزان (1302ق1360ق/ 1264ش1320ش)

هدف: بررسي نحوۀ تأسيس دبستان ايرانيان در طرابوزان، روند فعاليت، و مشكلات پيشِ‌روي آن.روش/ رويكرد پژوهش: اين پژوهش با تكيه بر روش تحقيق تاريخي و با استفاده از اسناد و مدارك آرشيوي و نشريات فارسي منتشرشده در امپراتوري عثماني انجام شده‌است.يافته‌ها و نتيجه‌گيري: تحولات سريع در تغيير سبك آموزش در مدارس در دنياي غرب و اقدامات دولت‌ها و تجار و بزرگان آن كشورها در ساخت مدارس باعث شد كه ايرانيان طرابوزان نيز به‌پيروي از آن‌ها دبستاني به‌سبك نوين تأسيس كنند. تفاوت اساسي مواد درسي، سنجش و ارزيابي تحصيلي، انتخاب معلمان، سن و جنس دانش‌آموزان، معماري و فضاي مدارس جديد و ازجمله دبستان طرابوزان با مكتب‌خانه‌هاي پيش‌از خود، گسستي تاريخي در حوزۀ تعليم‌وتربيت آن دوره ايجاد كرد. اين مدرسۀ مدرن در دورۀ فعاليت خود با آموزش تعداد زيادي از كودكان اقشار مختلف جامعۀ ايراني طرابوزان، در روزگاري كه هنوز نظام نوين آموزش كودكان در ايران شكل نيافته بود، توانست نقشي ارزش‌مند ايفا كند.