عنوان مقاله :
ژئوشيمي و توالي دياژنزي سازند تلهزنگ در جنوب غرب كرمانشاه
پديد آورندگان :
شلالوند ، محمد دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكده علوم زمين , آدابي ، محمدحسين دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكده علوم زمين , زهدي ، افشين دانشگاه زنجان - دانشكده علوم - گروه زمينشناسي
كليدواژه :
ژئوشيمي , دياژنز , سازند تلهزنگ , تدفين كمعمق , كرمانشاه
چكيده فارسي :
دراينمطالعه، سازند تلهزنگ بهسن پالئوسنپسين در جنوبغرب كرمانشاه ازنظر خصوصيات ژئوشيميعنصري وفرآيندهاي دياژنزي تأثيرگذار درطي تدفين موردبررسي قرارگرفتهاست. اين سازند درتوالي مطالعهشده 282 متر ضخامتدارد كه عمدتاًازسنگآهكهاي دريايي كمعمق بههمراه ميانلايههاي مارنودولوميت تشكيلشدهاست. مهمترين فرآيندهاي دياژنزي اين سازند ميكرايتيشدن، انواعتخلخلها، سيمانيشدن، دولوميتيشدن و فشردگي ميباشد. باتوجهبه بافت سنگ وفراواني ذرات اسكلتي ناپايدار (جلبك سبز و دوكفهاي)، تخلخل و سيمانيشدن بيشترين سهم را در بين فرآيندهاي دياژنزي شناسايي شده دارند. مطالعات ميكروسكوپي وژئوشيميايي نشانميدهد كه اين فرآيندها درمراحل ائوژنز و مزوژنز ابتدايي و درمحيطهاي دريايي، متائوريك و تدفيني كمعمق انجام شدهاند. شواهد نشانميدهدكه كربناتهاي سازند تلهزنگ تدفين عميق را بعداز تهنشست درطي دياژنز تحمل نكردهاند. سيالاتي كه درطيتدفين بخشهاي زيرين اين سازندرا تحتتأثير قراردادهاست عمدتاً ماهيتي دريايي داشته وبهسمت بالاي توالي علاوه بر آبدريا بهميزان كمتر سيالات متائوريك نيز در طي دياژنز، كربناتهاي دريايي سازند تلهزنگ را تحتتأثير قراردادهاست. بالا بودن نسبت استرانسيوم به منگنز (ميانگين5/27) و نسبت استرانسيومبهكلسيم (ميانگين61/1) و همچنين مقادير پايين آهن (ميانگين 78 پيپيام) ومنگنز (ميانگين 27 پيپيام) بيانگر سيستم دياژنتيكي بسته با تبادل آببهسنگ پايين براي كربناتهاي سازند تلهزنگ است كه اينمقداردربخشهاي بالاييتوالي بهطور نسبي افزايش مييابد. دليلاينافزايش ميتواندبهتأثيرسيالاتمتائوريك باتوجهبه حضورناپيوستگيفرسايشي بزرگمقياسي باشد كه در رأس سازند تلهزنگ و درزير ماسهسنگها و كنگلومراهاي قرمزرنگ سازندكشكان قرارگرفتهاست.