بررسي تاثير آموزش مهارت هاي مقابله اي بر فشار مراقبتي مراقبين خانوادگي بيماران مبتلا به سرطان تحت شيمي درماني

زمينه و هدف: فرايند شيمي درماني در مبتلايان به سرطان اغلب طولاني مدت و ناتوان كننده بوده و مراقبين خانوادگي اين بيماران در طي اين دوره فشار زيادي را متحمل مي شوند. اين مطالعه با هدف بررسي تاثير آموزش مهارت هاي مقابله اي بر فشار مراقبتي مراقبين خانوادگي بيماران مبتلا به سرطان تحت شيمي درماني انجام شد. مواد و روش ها: در اين مطالعه نيمه تجربي، تعداد 62 نفر از بيماران مراجعه كننده به دو بيمارستان حضرت رسول اكرم و فيروزگر وابسته به دانشگاه علوم پزشكي ايران به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب و به صورت تصادفي ساده با استفاده از سكه در دو گروه كنترل و آزمون قرار گرفتند. ابزار جمع آوري داده ها شامل پرسشنامه مشخصات دموگرافيك و پرسشنامه فشار مراقبتي (CBI) بود. در ابتداي مطالعه، فرم مشخصات دموگرافيك و فشار مراقبتي توسط شركت كنندگان در پژوهش تكميل شد. سپس مراقبين خانوادگي گروه آزمون، به گروه هاي 85 نفره تقسيم شده و آموزش مهارت هاي مقابله اي در سه جلسه 6045 دقيقه اي به آن ها داده شد. چهار هفته پس از مداخله و حين مراجعه مجدد به بيمارستان، پرسشنامه فشار مراقبتي مجددا توسط شركت كنندگان در پژوهش تكميل گرديد. داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 18 و با استفاده از آمار توصيفي (فراواني، درصد فراواني، ميانگين و انحراف معيار) و استنباطي (كاي دو، تست دقيق فيشر، تي مستقل و تي زوجي) در سطح معني داري 0/05 تجزيه و تحليل شد. يافته ها: بين دو گروه شركت كننده در مطالعه از نظر مشخصات فردي تفاوت معني دار آماري وجود نداشت (0/05 P)؛ همچنين، ميانگين و انحراف معيار نمره فشار مراقبتي در شركت كنندگان گروه كنترل و آزمون قبل از مداخله به ترتيب 17/91 ±66/37 و 14/89 ± 56/83 و پس از مداخله 9/15 ±75/18 و 12/93 ±49/30 گزارش گرديد. طبق نتايج آزمون تي زوجي اين تغييرات در دو گروه معنا دار بود (0/001 P). بيشترين ميزان كاهش فشار مراقبتي نيز در مراقبين گروه آزمون مربوط به بعد تكاملي بود (0/016 P). نتيجه گيري: يافته هاي اين مطالعه سودمندي استفاده از روش آموزش مهارت هاي مقابله اي بر فشار مراقبتي مراقبين خانوادگي بيماران مبتلا به سرطان تحت شيمي درماني را نشان داد. بنابراين توصيه مي شود اين روش سودمند و اثربخش به منظور تسهيل سازگاري اين مراقبين با شرايط بيمار بيش از پيش مورد استفاده قرار گيرد.