تدوين مدل بهزيستي روانشناختي بر اساس ابعاد شخصيت با ميانجي گري هوش هيجاني و تبعيت از درمان بيماران ديابتي

مقدمه: ديابت يك بيماري مزمن است كه تأثير عمده اي بر زندگي و رفاه افراد، خانواده ها و جوامع در سراسر جهان دارد و يكي از 10 علت اصلي مرگ و مير در بزرگسالان است. هدف از انجام اين مطالعه، تدوين مدل بهزيستي روانشناختي بر اساس ابعاد شخصيت با ميانجي گري هوش هيجاني و تبعيت از درمان در بيماران ديابتي است.روش كار: اين پژوهش از نوع تحليلي-همبستگي است. جامعه آماري پژوهش شامل بيماران ديابتي 30 تا 60 ساله ي مراجعه كننده به كلينيك فوق تخصصي ديابت و بيماري هاي متابوليسم شماره يك و دو دانشگاه علوم پزشكي تهران در سه ماهه سوم سال 1398 به روش نمونه گيري در دسترس تعداد 267 نفر به عنـوان نمونـه انتخـاب شـدند و به پرسشنامه هاي بهزيستي روانشناختي Ryff، ابعاد شخصيت NEO، هوش هيجاني Schutte و تبعيت از درمان پاسخ دادند. ارزيابي مدل پيشنهادي با استفاده از روش تحليل مسير و نرم افزارهاي SPSS و AMOS انجام شد.يافته ها: بر اساس يافته هاي پژوهش، مدل بهزيستي روانشناختي بر اساس ابعاد شخصيت با ميانجي گري هوش هيجاني و تبعيت از درمان بيماران ديابتي از برازش مطلوبي برخوردار بود. (0.056=RMSEA، 0.91=GFI، 0.93=IFI، 1.98=2 chi; و0.159 = Pvalue). نتايج نشان داد ضريب همبستگي بين تمامي ويژگي هاي شخصيت روان رنجور، برونگرا، گشودگي به تجربه، دلپذيري و وظيفه شناسي بر بهزيستي روانشناختي به ترتيب (0.72، 0.42، 0.21، 0.30، 46/ β=0) و همچنين بر هوش هيجاني به ترتيب (0.23، 0.33، 0.28، 0.34، 72/ β=0) است كه نشان دهنده اثر مستقيم و معني دار است؛ از بين ويژگي هاي شخصيتي تنها ضريب همبستگي وظيفه شناسي با تبعيت از درمان (0.43= beta;) اثر مستقيم و معني داري داشتند. از سوي ديگر هم ضريب همبستگي هوش هيجاني (0.93= β) و هم تبعيت از درمان (0.12= β) با بهزيستي روانشناختي اثر مستقيم و معني داري داشت؛ همچنين تمامي اثرات غير مستقيم به دست آمده در مدل نهايي پژوهش معني دار است. نتيجه گيري: مدل پيشنهادي از برازندگي مطلوبي برخوردار است و گام مهمي در جهت شناخت عوامل مؤثر بر بهزيستي روانشناختي بيماران ديابتي مي باشد. بنابراين مي تواند به عنوان الگويي مناسب براي طراحي برنامه هاي پيشگيري از مشكلات بهزيستي روانشناختي بيماران ديابتي مورد استفاده قرار گيرد.