ريزداده‌ها و كاربرد آن در حوزه‌هاي علمي مختلف: مطالعۀ علم‌سنجي

هدف: هدف از پژوهش، شناسايي ويژگي‌هاي توليدات علمي حوزۀ ريزداده نمايه‌شده در پايگاه وب آو ساينس و تبيين كاربرد آن بر مبناي شناسايي واژگان توليدات علمي مرتبط با اين موضوع به تفكيك حوزه‌هاي علمي است.روش‌شناسي: پژوهش حاضر از نوع توصيفي با رويكرد علم‌سنجي و روش تحليل محتوا و بهره‌مندي از فنون تحليل هم‌واژگاني و تحليل شبكه اجتماعي انجام شده است. تحليل داده‌ها با نرم‌افزارهاي هيست‌سايت، بايب‌اكسل، گفي و اس‌.پي.اس‌.اس؛ و ترسيم داده‌ها با نرم‌افزار وي ­او ­اس ويوئر انجام شده است.يافته‌ها: طي دهه‌هاي گذشته ميزان انتشار توليدات علمي حوزۀ ريزداده روندي افزايشي با ميانگين نرخ رشد سالانۀ 15.59 درصد داشته است. هرچند دانشگاه چنگ‌كونگ (تايوان) از نظر ميزان توليد علم و دريافت استناد جايگاه اول را كسب كرد، درمجموع ايالات متحده، چين و آلمان به‌عنوان كشورهاي برتر شناخته شدند. بيش از 90 درصد اين توليدات مربوط به حوزه‌هاي علوم رايانه، مهندسي، رياضيات، مخابرات و فيزيك است. خوشه‌بندي هم‌واژگاني در اين حوزه‌ها به‌ترتيب منجر به تشكيل 8، 6، 7، 5 و 3 خوشه شد. بيشترين مركزيت درجه مربوط به يادگيري ماشيني، اينترنت اشياء و وجود جهاني است؛ كليدواژه‌هاي انطباق، نمودار دوقطبي و يادگيري ماشيني بيشترين مركزيت نزديكي و يادگيري ماشيني، فناوري تكامل بلندمدت و وجود جهاني داراي بيشترين مركزيت بينابيني در حوزه‌هاي علمي فوق‌اند.نتيجه‌گيري: الگوي انتشار توليدات علمي حوزه ريزداده‌ها نشان‌دهندۀ وضعيت بالندگي مستمر است. مباحث نظري ريزداده‌ها بيشتر در علوم رياضيات و فيزيك تكامل يافته و كاربردهاي آن در علوم رايانه و حوزه‌هاي ديگر در حال گسترش است.