بررسي مراكز رنگي ناشي از تابش يون‌ساز گاما در تك‌بلورهاي KCl: Li, Ti, Ca

به‌منظور بررسي تأثير ناخالصي بر رفتار دزيمتري تك‌بلورهاي كلريدپتاسيم، تك‌بلورهاي KCl بدون ناخالصي و نيز همراه با ناخالصي‌هاي Li، Ti و Ca به‌ روش چكرالسكي رشد داده شدند. قطعات تهيه‌ شده از بلورهاي فوق در دماي اتاق تحت تابش پرتوي يون‌ساز گاما با دزهاي مختلف قرار گرفتند. در دز kGy 15، نقايص نقطه‌اي (مراكز رنگي) ايجاد شده توسط اسپكتروسكوپي جذبي مورد بررسي قرار گرفت. در اين بررسي، علاوه‌بر باندهاي جذب F و Vk كه ويژه شبكه KCl هستند، باند كوچكي در ناحيه فرابنفش ديده مي‌شود كه علت ظهور آن، ناخالصي Li تشخيص داده شد. تأثير ديگر Li با تغيير شكل و مكان باند F به سمت انرژي‌هاي كمتر ظاهر مي‌شود. حضور ناخالصي‌هاي Ti و Ca نيز به‌ترتيب به شكل افزايش پايداري اپتيكي و بالا رفتن حساسيت اندازه‌گيري منحني جذب، نمود مي‌يابد. در بررسي منحني‌هاي درخشندگي در اندازه‌گيري طيف ترمولومينسانس (TL) نمونه‌هاي بلوري فوق كه پس از دريافت پرتو گاما با دز kGy 30 مورد سنجش قرار گرفتند، اثر Li به‌عنوان مركز دام الكتروني، Ti براي افزايش عمق دام و Ca به‌عنوان مركز دام الكتروني Z1 با تشكيل دي پل (Vc Ca2+) ظاهر مي‌شود و درنتيجه امكان مطالعه بيشتر براي پديده دزيمتري در اين محيط را فراهم مي‌سازد.