بررسي روايي و پايايي پرسشنامه رفتارهاي مرتبط با سلامت و ارتباط آن با وضعيت اضافه وزن و چاقي در سالمندان ساكن جامعه غرب استان غرب مازندران در سال 1399

سابقه و هدف: اضافه وزن و چاقي يكي از مشكلات اساسي امروزه افراد در دوران سالمندي مي‌باشد. اين مطالعه با اهداف توسعه و تعيين اعتبار و پايايي پرسشنامه رفتارهاي سلامت و تعيين ميزان شيوع و عوامل خطر اضافه وزن و چاقي در سالمندان ساكن جامعه غرب استان مازندران انجام شد.مواد و روش‌ها: اين مطالعه توصيفي مقطعي در سال 1399 با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي بر روي 1004 نفر سالمند غرب استان مازندران انجام شد. داده ها با پرسشنامه‌هاي مشخصات فردي و رفتارهاي سلامت كه روايي صوري، محتوا، سازه، همگرا و واگرا و پايايي آن بررسي شد و همچنين شاخص‌هاي آنتروپومتريك جمع آوري گرديد. براي بررسي روايي سازه از تحليل عامل اكتشافي و تأييدي با نرم افزارهاي SPSS26 و AMOS24 استفاده شده است. همچنين آزمون‌هاي كاي دو، دقيق فيشر، آناليز واريانس، t مستقل و رگرسيون چندگانه جهت تجزيه و تحليل استفاده شد.يافته‌ها‌: پرسشنامه رفتارهاي سلامت در سالمندان ساكن جامعه ايران از روايي صوري و محتوا و پايايي (0.901=r) قابل قبولي برخوردار است. ميزان شيوع اضافه وزن و چاقي در سالمندان به ترتيب 25.1 درصد و 14.9 درصد بود. بيشترين رفتار سلامت مؤثر در اضافه وزن و چاقي در سالمندان زن و مرد به ترتيب با ميانگين 6.53 ±20.18 و 6.41 ±18.57 مربوط به بعد فعاليت فيزيكي/ ورزش بود. در افراد باز نشسته و افراد استفاده كننده از داروهاي فشار خون، مقدار اضافه وزن و چاقي نسبت به ساير گروه ها بيشتر بود.نتيجه گيري: مي‌توان از پرسشنامه رفتارهاي سلامت براي سنجش رفتارهاي سلامت مؤثر بر اضافه وزن و چاقي در سالمندان استفاده نمود. به دليل شيوع اضافه وزن در سالمندان، اجراي برنامه‌هاي هدفمند آموزشي جهت مديريت وزن و اصلاح سبك زندگي بويژه در ابعاد تغذيه و فعاليت‌هاي ورزشي توصيه مي گردد.