اثر آبياري تكميلي با سطوح مختلف شوري بر عملكرد گندم ديم در قزوين

به‌منظور بررسي اثر كيفيت آب تك‌آبياري بهاره بر عملكرد گندم ديم، پژوهشي در منطقه قزوين انجام شد. تيمارها شامل چهار سطح شوري آب با هدايت ‌الكتريكي برابر با (S0)0.5، (S1)4.9، (S2)6.4 و (S3)8.7 دسي‌زيمنس بر متر و يك تيمار كشت ديم (D) بود. آزمايش مزرعه‌اي در كرت‌هايي با ابعاد 3×3 متر و در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي اجرا شد. آبياري به‌صورت تك نوبت بهاره و در مرحله خوشه‌بندي گندم انجام شد. نتايج نشان داد اثر كيفيت آب آبياري بر عملكردهاي زيست‌توده، كاه و دانه گندم به‌ترتيب در تيمار S0 با افزايش 18، 12 و 26 درصدي، در تيمار S1 با افزايش 10، 7 و 15 درصدي، در تيمار S2 با كاهش 8، 4 و 13 درصدي و در تيمار S3 با كاهش 21، 13 و 34 درصدي نسبت به شرايط ديم همراه بود. از اين‌رو انجام تك‌آبياري تا سطح شوري S1 قابل قبول و بيشتر از آن غير قابل توصيه بود. عملكرد دانه نسبت به كاه، در تيمار S0 با درصد بيشتري افزايش يافت و در تيمار S3 با درصد بيشتري كاهش يافت. به‌طوري كه تنش شوري باعث شدت گرفتن كاهش توليد دانه گندم شد. از سوي ديگر مقدار بهره‌وري آب در تيمارهاي كشت ديم، S0، S1، S2 و S3 به‌ترتيب برابر با 2.26، 2.462، 2.3، 1.93 و 1.644 كيلوگرم بر متر مكعب محاسبه شد. همچنين رابطه‌اي خطي براي تخمين مقدار بهره‌وري آب از روي مقدار شوري آب ارائه شد. دستاورد كلي اين‌كه بهره‌برداري مناسب از منابع آب تا سطح شوري S1 در تك‌آبياري گندم ديم، باعث افزايش توليد و درآمدزايي در بخش كشاورزي قزوين مي‌شود.